უთხრა: “ძმაო, არ გიტყუე, გიყავ, რაცა შემოგფიცე,
გნახე სულთა გაუყრელმან, ფიცი ასრე დავამტკიცე;
აწ დამეხსენ, სიკვდილამდის ვიტირო და თავსა ვიცე.
მაგრა გვედრებ დამარხვასა, მხეცთა საჭმლად არ მივიცე”.

ყმამან უთხრა: “რას შიგან ხარ, შენ საქმესა რად იქმ ავსა?
ვინ მიჯნური არ ყოფილა, ვის სახმილი არა სწვავსა?
ვის უქმნია შენი მსგავსი სხვასა კაცთა ნათესავსა?
რად სატანას წაუღიხარ, რად მოიკლავ ნებით თავსა?

თუ ბრძენი ხარ, ყოვლნი ბრძენნი აპირებენ ამა პირსა:
ხამს მამაცი მამაცური, სჯობს, რაზომცა ნელად ტირსა.
ჭირსა შიგან გამაგრება ასრე უნდა, ვით ქვითკირსა.
თავისისა ცნობისაგან ჩავარდების კაცი ჭირსა.

ბრძენი ხარ და გამორჩევა არა იცი ბრძენთა თქმულებ,
მინდორს სტირ და მხეცთა ახლავ, რას წადილსა აისრულებ?
ვისთვის ჰკვდები, ვერ მიჰხვდები, თუ სოფელსა მოიძულებ,
თავსა მრთელსა რად შეიკრავ, წყლულსა ახლად რად იწყლულებ?

ვინ არ ყოფილა მიჯნური, ვის არ სახმილნი სდებიან?
ვის არ უნახვან პატიჟნი, ვისთვის ვინ არა ბნდებიან?
მითხარ, უსახო რა ქმნილა, სულნი რად ამოგხდებიან?
არ იცი, ვარდნი უეკლოდ არავის მოუკრებიან!

ვარდსა ჰკითხეს: “ეგზომ ტურფა რამან შეგქმნა ტანად, პირად?
მიკვირს, რად ხარ ეკლიანი? პოვნა შენი რად არს ჭირად?”
მან თქვა: “ტკბილსა მწარე ჰპოვებს, სჯობს, იქმნების რაცა ძვირად:
ოდეს ტურფა გაიეფდეს, არღარა ღირს არცა ჩირად”.

რათგან ვარდი ამას იტყვის უსულო და უასაკო,
მაშა ლხინსა ვინ მოიმკის პირველ ჭირთა უმუშაკო?
უბოროტო ვის ასმია რაცა საქმე საეშმაკო,
რად ემდურვი საწუთროსა? რა უქმნია უარაკო?!

Dice: “No te he engañado, he mantenido siempre mi palabra, hermano.
Aunque separado de mi alma, te tengo presente. Créeme, he respetado mi juramento,
pero ahora déjame, hasta el final lloraré y golpearé mi pecho.
Sólo te pido que sepultes mi cuerpo. No quiero ser alimento de las bestias”.

El caballero le responde: “¿Qué dices, por qué haces el trabajo del Demonio?
¿Quién que haya amado no se ha sentido consumido en un horno?,
pero ¿quién en la raza de los mortales se ha comportado como lo haces tú?
No dejes que te gane el Maligno, no pongas tú mismo fin a tu vida.

Si eres sabio, estarás de acuerdo con esta enseñanza de los sabios:
el valiente no se entrega al dolor más allá de lo que es justo,
sino que permanece como las rocas, firme ante los infortunios,
porque, desprovisto de juicio, el hombre se despeña en la angustia.

Eres sabio, pero no sabes meditar sobre las sentencias de los sabios.
Vagando por los campos en compañía de las fieras, ¿cómo podrías alcanzar tus deseos?
Si huyes del mundo, no volverás a ver a aquella por la que mueres.
¿Para qué hurgas en tus heridas, para qué obnubilar una cabeza sana?

¿Quién que haya amado no se ha sentido consumido en un horno?
¿Quién no ha padecido ese dolor y ha sentido que pierde la razón?
Dime, ¿qué te ocurre de extraño?, ¿por qué deseas abandonar la vida?
No ignoras que nadie ha podido cortar las rosas sin pincharse antes con las espinas.

Y ante la rosa decimos: “¿Qué es lo que te hace tan bella y agradable?
Me pregunto por qué tienes espinas y hay que sufrir para tenerte”,
pero ella responde: “Lo amargo hace conocer lo dulce y lo vuelve más deseable”.
No apreciamos mucho tiempo la rosa obtenida a bajo precio, aunque sea un fruto deseado.

Así nos habla la rosa que es sólo una flor inanimada, un ser sin alma.
¿Quién puede alcanzar la dicha sin esfuerzos y sin pesares?
El que se deja tentar por el Demonio no puede ya aspirar a la felicidad.
¿Por qué maldices al Destino, qué te ocurre que no sea común a los mortales?

ისმინე ჩემი თხრობილი, შეჯე, წავიდეთ ნებასა,
ნუ მიჰყოლიხარ თავისსა თათბირსა, გაგონებასა,
რაცა არ გწადდეს, იგი ქმენ, ნუ სდევ წადილთა ნებასა,
ასრე არ სჯობდეს, არ გეტყვი, რად მეჭვ რასაცა თნებასა!”

მან უთხრა: “ძმაო, რა გითხრა, ძრვაცა არ ძალ-მიც ენისა,
ძალი არა მაქვს ხელ-ქმნილსა შენთა სიტყვათა სმენისა;
რა ადვილად გიჩს მოთმენა ჩემთა სასჯელთა თმენისა!
აწ მივსწურვივარ სიკვდილსა, დრო მომეახლა ლხენისა.

ამას მოკვდავი ვილოცავ, აროდეს ვითხოვ, არ, ენით:
აქა გაყრილნი მიჯნურნი მუნამცა შევიყარენით,
მუნ ერთმანერთი კვლა ვნახნეთ, კვლა რამე გავიხარენით,
მო, მოყვარეთა დამმარხეთ, მიწანი მომაყარენით!

საყვარელმან საყვარელი ვით არ ნახოს, ვით გაწიროს!
მისკე მივალ მხიარული, მერმე იგი ჩემ კერძ იროს,
მივეგებვი, მომეგებოს, ატირდეს და ამატიროს.
ჰკითხე ასთა, ქმენ გულისა, რა გინდა ვინ გივაზიროს!

მართ გარდაწყვედით იცოდი, გეტყვი მართალსა პირასა:
სიკვდილი მახლავს, დამეხსენ, ხანსაღა დავჰყოფ მცირასა;
არ ცოცხალ ვიყო, რას მაქმნევ? რა დავრჩე, ხელსა მხდი რასა?
დამშლიან ჩემნი კავშირნი, შევჰრთვივარ სულთა სირასა.

რა სთქვი, რას იტყვი, არ მესმის, არცა მცალს სმენად მაგისად,
სიკვდილი მახლავს ხელ-ქმნილსა, სიცოცხლე არის წამისად;
აწ გამიარმდა სიცოცხლე მეტად ყოვლისა ჟამისად,
მუნ მეცა მივალ, ცრემლისა მიწად სად გამდის ლამი, სად.

ბრძენი? ვინ ბრძენი, რა ბრძენი? ხელი ვითა იქმს ბრძნობასა?
ეგ საუბარი მაშინ ხამს, თუცაღა ვიყო ცნობასა;
ვარდი ვერ არის უმზეოდ; იყოს, დაიწყებს ჭნობასა;
მაწყენ, დამეხსენ, არა მცალს, არცაღა ვახლავ თმობასა”.

Escucha mi consejo: ahora montaremos en los caballos y nos iremos despacio,
y sobre todo no te dejes arrebatar por el torbellino de tus pensamientos.
Haz lo que no quieres hacer y no abras la puerta a tus deseos.
Si esto no fuera lo mejor no te lo diría; no es momento para lisonjas”.

Tariel dice: “Hermano, ¿qué puedo decirte? Apenas tengo ánimo para mover los labios.
La angustia se ha adueñado de mí y no tengo fuerzas para oír tus palabras.
Qué fácil te parece a ti tener paciencia para soportar este dolor,
pero yo ya estoy cerca de la muerte; el tiempo de la alegría se terminó para mí.

No diré ahora vanas palabras, pero al morir quiero hacer un ruego a Dios:
que, aunque hayamos vivido separados en la tierra, podamos reunirnos,
vernos de nuevo el uno al otro, poder sentir de nuevo alguna dicha.
Vamos, amigo, no lo olvides, entiérrame, no quiero ser comida de las alimañas.

¿Qué alegría puede tener el amante que vive ausente de la amada?
Iré hacia ella gozosamente y ella también vendrá hacia mí,
y nos encontraremos y juntos lloraremos lágrimas de felicidad.
Ya conoces mi pensamiento, ahora actúa según te dicte tu corazón.

Todo cuanto te he dicho es la verdad que guardo en mi pecho,
déjame ahora para que la muerte venga pronto a yacer junto a mí.
La vida me fatiga, está llena de aflicciones y de sufrimientos,
pero aunque mis miembros están dislocados, alcanzaré la armonía del alma.

Lo que tú me has dicho, no puedo entenderlo, ya no tengo tiempo.
La muerte me escolta en mi locura y mi vida es sólo un instante.
El mundo ahora más que nunca me es odioso e insoportable
y prefiero ganar la tierra a seguir humedeciéndola con mis lágrimas.

¿Sabio? ¿Quién es sabio? ¿Puede un demente actuar con sabiduría?
Podría atender tus razones si tuviera dominio sobre mis sentidos,
pero la rosa sin sol no puede vivir y debe prepararse para perecer.
Márchate ahora y déjame, estoy cansado de tantas palabras”.

კვლა ეუბნების ავთანდილ სიტყვითა მრავალ-ფერითა,
ეტყვის: “თუ მოჰკვდე, რას არგებ ქცევითა მაგ ოხერითა?
ნუ იქმ, არა სჯობს საქმითა, ნუ ხარ თავისა მტერითა!”
ვერ წაიყვანა, ვერა ქმნა სიტყვითა ვერა-ვერითა.

მერმე უთხრა: “აჰა, რათგან არ მომისმენ არას, არა,
აღარ გაწყენს ენა ჩემი, აქამდისცა ცუდად მცთარა;
თუ სიკვდილი გიჯობს, მოკვე, ვარდი დაჭნეს, და-ცა-მჭნარა!
ერთსა რასმე გეაჯები, მიყავ!” – ცრემლი ამდუღარა.

“სადა ინდონი ბროლ-ვარდსა სარვენ გიშრისა სარითა,
მას მოვეშორვე, წამოვე სიჩქარით, არ სიწყნარითა;
ვერ დამიჭირა მეფემან მშობლურად საუბარითა,
შენ არ შემიყრი, გამიყრი, აწ ჩემი ლხინი ვთქვა რითა?

ნუ გამგზავნი გულ-მოკლულსა, ერთი მიყავ საწადელი,
ერთხელ შეჯე, ცხენოსანი გნახო ჩემი სულთა მხდელი,
ნუთუ მაშინ მოვიქარვო სევდა ესე აწინდელი;
მე წავალ და შენ დაგაგდებ, იქმნას შენი საქადელი!”

ეხვეწებოდა: “შეჯეო “, აჯას ხვეწნითა არვებდა,
იცოდა, რომე შეჯდომა კაეშანს მოაქარვებდა,
ლერწმისა სარსა დასდრეკდა, გიშერსა დაიკარვებდა;
დაიმორჩილა, ეამა, არ ივაგლახა, არ ვებდა.

ცხადად უთხრა: “შევჯდებიო, მომიყვანე ცხენი წინა”.
მან მოჰგვარა, წყნარად შესვა, არ სიჩქარით ააქშინა;
მინდორთაკე წაიყვანა, ტანი მჭევრი აძრვევინა,
ხანი წავლეს, სიარულმან მოჯობება დააჩინა.

შეაქცევს და ეუბნების საუბართა შვენიერთა,
მისთვის სძრვიდა სასაუბროდ მათ ბაგეთა ძოწის-ფერთა,
მისი სმენა გააყრმობდა მსმენელისა ყურთა ბერთა;
მოიშორვა კაეშანი, დათმობავე შეაერთა.

Pero Avtandil habla de nuevo con palabras llenas de sensatez:
“¡Por mi cabeza, que no hay nada de provecho en lo que dices!
¡No lo hagas, te comportarías vilmente, no seas tu peor enemigo!”.
Pero no consigue conmoverlo; sus palabras no sirven de nada.

Dice: “Está bien, puesto que no quieres escucharme, sea lo que tú deseas.
Mi lengua se fatiga en vano, pero ya no volverá a molestarte.
Si prefieres morir, hazlo, y que la rosa se marchite, pues todo se ha de marchitar.
Te pediré un único favor, concédemelo”. Las lágrimas ahogan las palabras de Avtandil.

“Por ti dejé mi reino, las más bellas pestañas de jade que adornaron rostro de cristal.
De todo esto yo me alejé, con el corazón destrozado, no alegremente.
Mi rey no pudo retenerme a pesar de que siempre fue como un padre para mí,
y ahora tú me dejas, te marchas. Dime, ¿qué alegría puedo esperar ya?

No me eches todavía, otórgame este último deseo:
monta en tu corcel, quiero verte galopar por última vez, encantador de mi alma.
Quizás esa imagen pueda apaciguar la tristeza que siento,
y después me iré y te dejaré solo, puesto que ése es tu deseo”.

Y continúa: “Monta, sólo un momento, por la amistad que nos ha unido”.
Avtandil piensa: “Al galope sobre esta montura incomparable,
su corazón se sentirá más ligero, su cuerpo se moverá y sentirá la vida”.
Tariel consiente en complacerle, y Avtandil espera sin lágrimas ni suspiros.

“Cabalgaré; acércame el caballo”, dice Tariel en voz muy baja,
y Avtandil dulcemente lo ayuda a montar evitando toda emoción.
Mientras lo conduce por los campos, el esbelto cuerpo se balancea,
y pronto el ritmo suave de la marcha va haciendo su efecto.

Avtandil procura distraerlo y le habla con palabras agradables,
un bello y elegante discurso se dibuja en sus labios de coral;
al escucharle hasta un viejo se hubiera sentido rejuvenecer.
El joven lo conduce suavemente hacia la paciencia y la angustia va cediendo.

რა შეატყო მოჯობება მან, სევდისა მუფარახმან,
გაანათლა პირი-ვარდი სიხარულმან დაუსახმან,
ცნობიერთა დასტაქარმან, უცნობოთა ოხრვა-ახმან;
ცნობიერი სიტყვა უთხრა უცნობოსა რასმე მზრახმან.

შე-რასმე-ჰყვეს საუბარსა, სიტყვა ჰკადრა არ-მალული:
“ერთსა რასმე მოგახსენებ, გამიცხადე დაფარული:
ეგე სამხრე მისეული, შენ გაჩნია ვისგან წყლული,
რაგვარ გიყვარს, რაგვარ გიღირს? თქვი, დავიღო მერმე სული”.

მან უთხრა: “სახე რა გითხრა მის უსახოსა სახისა!
ესეა ჩემი სიცოცხლე, ჩემი მომცემი ახისა,
მჯობი ყოვლისა სოფლისა, წყლისა, მიწისა და ხისა;
არ-სასმენლისა მოსმენა არს უმჟავესი წმახისა”.

ავთანდილ უთხრა: “ვლამოდი მართ მაგისისა თქმევასა;
აწ რათგან გითქვამს, პასუხსა გკადრებ და ნუ მეჭვ თნევასა:
სჯობს ასმათისა არ-ლევა მაგა სამხრის არ-ლევასა,
ამად არ გიქებ საქმისა უარესისა რჩევასა.

სამხრე გაბია ოქროსა, ოქრომჭედლისა დნობილი,
უასაკო და უსულო, არ სიტყვიერი, ცნობილი;
აღარად გინდა ასმათი, – ნახე მართალი ბრჭობილი! –
პირველ, გლახ, მისი ნაჭვრეტი, თვით მერმე შენი დობილი.

თქვენს შუა მქმნელი საქმისა, შენგან ნახმობი დობისა,
თქვენი შემყრელი მსახური, შენგან ღირს-ქმნილი ხმობისა,
მისი გამზრდელი, გაზრდილი, მისთვის მიხდილი ცნობისა,
გლახ, დაგიგდია, არ ჰნახავ, შაბაშ მართლისა ბრჭობისა!”

მან უბრძანა: “რაცა გითქვამს, უმართლე ხარ მეტის-მეტად:
საბრალოა ასმათ მისად მგონებლად და ჩემად მჭვრეტად;
მე სიცოცხლე არ მეგონა, შენ მომესწარ ცეცხლთა შრეტად,
რათგან დავრჩი, გვალე, ვნახოთ, თუცავე ვარ ჯერთცა რეტად”.

Avtandil, bálsamo contra el dolor, percibe la mejoría,
pero la alegría apenas se muestra en su rostro igual a una rosa.
Como los físicos el cuerpo, el joven sabe curar al hombre fuera de tazón.
Quien primero hablaba sin cordura, ahora habla con prudencia.

Empiezan a hablar francamente y las palabras se entrelazan en la conversación.
Avtandil dice: “Hay algo que quiero decirte, desvélame ese secreto.
Ese brazalete que recibiste de aquella por la que estás tan herido,
dime, ¿qué representa para ti, hay otra joya que te sea más querida?”.

El Caballero le responde: “¿Cómo describirte un rostro sin rival?
Ella es mi vida y mi alma, la fuente de mi gozo y de mi dolor;
me es más querida que el mundo entero: agua, tierra y árbol.
Escuchar esto de alguien que no escucha, es amargo como el vinagre”.

Avtandil le contesta: “Eso es lo que pensaba que me dirías,
y ahora, pues tú mismo lo has dicho, te preguntaré algo, y no son chanzas.
¿Perder a Asmath no es más importante que perder ese brazalete?
En verdad no puedo elogiarte, creo que has hecho la peor elección.

Portas un brazalete de oro, la obra maestra de un orfebre experto,
pero no tiene raciocinio ni lenguaje, no tiene vida ni tampoco alma,
y sin embargo te preocupas de él más que de Asmath. Juzga tu comportamiento.
Piensa que Nestán la quería y que era para ella como una hermana.

Fue Asmath quien creó el vínculo entre vosotros, y también tú la llamas hermana.
Ella propició vuestros encuentros y mereció toda vuestra confianza;
ella te ha seguido en tu peregrinar y ha aliviado tus pesares,
y ahora la dejas abandonada. Contéstame: ¿es eso obrar con justicia?”.

Tariel responde: “Lo que dices es sin lugar a dudas la verdad inapelable.
Merece mi piedad quien tanto quiere a Nestán y ha compartido mi búsqueda.
No sentía ningún deseo de vivir, pero tú has llegado para apagar las llamas,
y como estoy vivo todavía, aunque turbado, venga, vamos a buscarla”.