მე, რუსთველი ხელობითა, ვიქმ საქმესა ამა დარი:
ვის ჰმორჩილობს ჯარი სპათა, მისთვის ვხელობ, მისთვის მკვდარი;
დავუძლურდი, მიჯნურთათვის კვლა წამალი არსით არი,
ანუ მომცეს განკურნება, ანუ მიწა მე სამარი.

ესე ამბავი სპარსული, ქართულად ნათარგმანები,
ვით მარგალიტი ობოლი, ხელით-ხელ საგოგმანები,
ვპოვე და ლექსად გარდავთქვი, საქმე ვქმენ საჭოჭმანები,
ჩემმან ხელ-მქმნელმან დამმართოს ლაღმან და ლამაზმან ნები.

თვალთა, მისგან უნათლოთა, ენატრამცა ახლად ჩენა;
აჰა, გული გამიჯნურდა, მიჰხვდომია ველთა რბენა!
მიაჯეთ ვინ, ხორცთა დაწვა კმარის, მისცეს სულთა ლხენა.
სამთა ფერთა საქებელთა ლამის ლექსთა უნდა ვლენა.

რაცა ვის რა ბედმან მისცეს, დასჯერდეს და მას უბნობდეს:
მუშა მიწყივ მუშაკობდეს, მეომარი გულოვნობდეს;
კვლა მიჯნურსა მიჯნურობა უყვარდეს და გამოსცნობდეს,
არცა ვისგან დაიწუნოს, არცა სხვასა უწუნობდეს.

შაირობა პირველადვე სიბრძნისაა ერთი დარგი,
– საღმრთო, საღმრთოდ გასაგონი, მსმენელთათვის დიდი მარგი,
კვლა აქაცა ეამების, ვინცა ისმენს კაცი ვარგი;
გრძელი სიტყვა მოკლედ ითქმის, შაირია ამად კარგი.

ვითა ცხენსა შარა გრძელი და გამოსცდის დიდი რბევა,
მობურთალსა – მოედანი, მართლად ცემა, მარჯვედ ქნევა,
მართ აგრევე მელექსესა – საუბართა ტკბილთა ფრქვევა.
რა მისჭირდეს საუბარი და დაუწყოს ლექსმან ლევა,

მაშინღა ნახეთ მელექსე და მისი მოშაირობა,
რა ვეღარ მიჰხვდეს ქართულსა, დაუწყოს ლექსმან ძვირობა,
არ შეამოკლოს ქართული, არა ქმნას სიტყვა-მცირობა,
ხელ-მარჯვედ სცემდეს ჩოგანსა, იხმაროს დიდი გმირობა.

Moi, Roustvéli, j’ai assumé ce que notre métier comporte,
Pour elle mort, je sers pourtant celle qui conduit les cohortes.
Je défaillis, pour les midjnours, point de baume d’aucune sorte,
J’implore guérison, sinon à être enseveli j’exhorte.

La présente histoire persane en géorgien fut transposée,
Perle solitaire, avec soins de mains en mains redéposée,
Je l’ai trouvée, redite en vers, j’y ai mon âme déposé.
La ravisseuse de mes sens dira: l’a-t-elle indisposée?

Mes yeux, â sa vue aveuglés, rêvent de revoir la fautive,
Mon cœur épris à travers champs prend une course intempestive.
Si elle délivrait l’esprit, ne brûlant que ma chair rétive?
En son honneur poindraient des vers teints aux trois couleurs électives.

Que chacun suive son destin, du sort échu qu’il se contente,
Le travailleur en travaillant, le guerrier en quittant la tente,
Le midjnour faisant de l’amour la plus délicieuse attente,
Ni décrié ni décriant, du gai savoir la joie le tente.

La poésie depuis toujours est l’occupation du sage,
Divine, à divin entendeur offrant un sublime partage,
Dans son commerce trouvera l’homme de bien son avantage,
Un long propos se dit en bref, du chaïri c’est l’apanage.

Course effrénée et long parcours mettent le coursier à l’épreuve,
De la maîtrise d’un joueur l’envoi de la balle est la preuve,
De même, un poète inspiré à un long poème s’abreuve,
Pour peu qu’un vers vienne à manquer, il ne va pas suspendre l’œuvre.

C’est là qu’il faut voir le rimeur, l’art qu’il déploie au chaïri:
Langue donnée au chat et vers caduc au point que chat y rit
Font sourde oreille au géorgien, le flot de mots soudain tarit,
Mais ajustant alors sa lyre, il doit relever le pari.

მოშაირე არა ჰქვიან, თუ ვინმე თქვას ერთი, ორი;
თავი ყოლა ნუ ჰგონია მელექსეთა კარგთა სწორი;
განაღა თქვას ერთი, ორი, უმსგავსო და შორი-შორი,
მაგრა იტყვის: ” ჩემი სჯობსო”, უცილობლობს ვითა ჯორი.

მეორე ლექსი ცოტაი, ნაწილი მოშაირეთა,
არ ძალ-უც სრულ-ქმნა სიტყვათა, გულისა გასაგმირეთა,
ვამსგავსე მშვილდი ბედითი ყმაწვილთა მონადირეთა:
დიდსა ვერ მოჰკლვენ, ხელად აქვს ხოცა ნადირთა მცირეთა.

მესამე ლექსი კარგი არს სანადიმოდ, სამღერელად,
სააშიკოდ, სალაღობოდ, ამხანაგთა სათრეველად;
ჩვენ მათიცა გვეამების, რაცა ოდენ თქვან ნათელად.
მოშაირე არა ჰქვიან, ვერას იტყვის ვინცა გრძელად.

ხამს, მელექსე ნაჭირვებსა მისსა ცუდად არ აბრკმობდეს,
ერთი უჩნდეს სამიჯნურო, ერთსა ვისმე აშიკობდეს,
ყოვლსა მისთვის ხელოვნობდეს, მას აქებდეს, მას ამკობდეს,
მისგან კიდე ნურა უნდა, მისთვის ენა მუსიკობდეს.

ჩემი აწ ცანით ყოველმან, მას ვაქებ, ვინცა მიქია;
ესე მიჩს დიდად სახელად, არ თავი გამიქიქია!
იგია ჩემი სიცოცხლე, უწყალო ვითა ჯიქია;
მისი სახელი შეფარვით ქვემორე მითქვამს, მიქია.

ვთქვა მიჯნურობა პირველი და ტომი გვართა ზენათა,
ძნელად სათქმელი, საჭირო გამოსაგები ენათა;
იგია საქმე საზეო, მომცემი აღმაფრენათა;
ვინცა ეცდების, თმობამცა ჰქონდა მრავალთა წყენათა.

მას ერთსა მიჯნურობასა ჭკვიანნი ვერ მიჰხვდებიან,
ენა დაშვრების, მსმენლისა ყურნიცა დავალდებიან;
ვთქვნე ხელობანი ქვენანი, რომელნი ხორცთა ჰხვდებიან;
მართ მასვე ჰბაძვენ, თუ ოდენ არ სიძვენ, შორით ბნდებიან.

Poète n’a pour nom celui qui dit parfois un vers ou deux,
Jalouse les vrais créateurs, à tort se place à côté d’eux,
Bâclant un vers par-ci, par-là, inanimé et hasardeux ;
«Mon trait saillant est hors de pair», affirme cet âne ombrageux.

D’autres auteurs au souffle court font aussi partie de ce chœur,
N’atteignant la perfection et ne pouvant toucher les cœurs.
Manquant le farouche animal, tel jeune chasseur sans rancœur
Endossera pareillement menu gibier, souris moqueurs.

À la chanson et au banquet le troisième genre s’apprête,
À jouer des tours aux amis, à plaisanter, conter fleurettes,
Vous y trouvez de l’agrément lorsque la clarté vous en prête.
Un poète n’est pas celui qu’une longue tirade arrête.

Un poète doit se garder de gaspiller des mots sans âme,
De son éclat le serviteur, seule il courtisera sa dame,
À son service apportera son art, son hommage, sa lame,
La musique de son propos, sans espoir de retour — sa flamme.

Apprenez mon cas à présent: ma belle j’ai chantée et chante,
Sans fausse honte, j’en suis fier, mon obligation m’enchante,
Elle est ma vie, en cruauté passant la panthère méchante,
Dans le secret de mes écrits son nom dissimulé me hante.

Je glorifie l’amour premier qui est de nature céleste,
Difficile à interpréter, intraduisible en langue leste,
Germe secret, mystérieux, il nous élève et nous déleste,
Le tente l’amant patient quand l’existence le moleste

Renfermant son essence en soi, cet amour défie la raison,
La langue s’émoussant en vain, lasse de ses péroraisons ;
J’ai dit les chemins de la chair, j’en entrevis la floraison,
Imite l’amour élevé non le rut, mais la déraison.

მიჯნური შმაგსა გვიქვიან არაბულითა ენითა,
მით რომე შმაგობს მისისა ვერ-მიხვდომისა წყენითა;
ზოგთა აქვს საღმრთო სიახლე, დაშვრების აღმაფრენითა,
კვლა ზოგთა ქვე უც ბუნება კეკლუცთა ზედა ფრფენითა.

მიჯნურსა თვალად სიტურფე ჰმართებს მართ ვითა მზეობა,
სიბრძნე, სიუხვე, სიმდიდრე, სიყმე და მოცალეობა,
ენა, გონება, დათმობა, მძლეთა მებრძოლთა მძლეობა.
ვისცა ეს სრულად არა სჭირს, აკლია მიჯნურთ ზნეობა.

მიჯნურობა არის ტურფა, საცოდნელად ძნელი გვარი;
მიჯნურობა სხვა რამეა, არ სიძვისა დასადარი:
იგი სხვაა, სიძვა სხვაა, შუა უზის დიდი ზღვარი,
ნუვინ გაჰრევთ ერთმანერთსა, გესმას ჩემი ნაუბარი!

ხამს მიჯნური ხანიერი, არ მეძავი, ბილწი, მრუში,
რა მოჰშორდეს მოყვარესა, გაამრავლოს სულთქმა, უში,
გული ერთსა დააჯეროს, კუშტი მიჰხვდეს, თუნდა ქუში;
მძულს უგულო სიყვარული, ხვევნა, კოცნა, მტლაში-მტლუში.

ამა საქმესა მიჯნური ნუ უხმობს მიჯნურობასა:
დღეს ერთი უნდეს, ხვალე სხვა, სთმობდეს გაყრისა თმობასა;
ესე მღერასა ბედითსა ჰგავს, ვაჟთა ყმაწვილობასა.
კარგი მიჯნური იგია, ვინ იქმს სოფლისა თმობასა.

არს პირველი მიჯნურობა არ-დაჩენა ჭირთა, მალვა,
თავის-წინა იგონებდეს, ნიადაგმცა ჰქონდა ხალვა,
შორით ბნედა, შორით კვდომა, შორით დაგვა, შორით ალვა,
დათმოს წყრომა მოყვრისაგან, მისი ჰქონდეს შიში, კრძალვა.

ხამს, თავისსა ხვაშიადსა არვისთანა ამჟღავნებდეს,
არ ბედითად “ჰაჲ-ჰაჲ”-ს ზმიდეს, მოყვარესა აყივნებდეს,
არსით აჩნდეს მიჯნურობა, არასადა იფერებდეს,
მისთვის ჭირი ლხინად უჩნდეს, მისთვის ცეცხლსა მოიდებდეს.

Le mot arabe de «midjnour» désigne «le fou», «le dément»,
Il se démène de dépit: amour entendement dément.
Les uns fatigués d’un long vol, frôlent de près le Dieu clément,
D’autres se contentent de moins: beauté facile est leur aimant.

Le midjnour se doit d’être beau, égalant la beauté solaire,
Sage, fortuné, généreux, jeune et disponible pour plaire
Et puis tolérant, éloquent, vainqueur des preux qui sur sol errent.
Mais sans tout cela, un midjnour n’a pas de morale exemplaire.

De rude, difficile accès, l’amour est d’un genre sublime,
Le sentiment ou la débauche élève son homme ou l’abîme,
Amour est un, licence est autre, entre eux s’étend un grand abîme.
De les confondre gardez-vous, croyez-en mon conseil ultime.

Un amant doit être constant, non dévoyé, vil et coureur,
Éloigné de sa bien-aimée, il se lamente en sa douleur,
Son cœur à la seule attaché, lui vouant toute son ardeur.
Je hais une attache sans cœur, les embrassades, la langueur.

Un midjnour ne doit désigner ces ébats du nom de l’amour,
Désirant celle-ci, puis l’autre et les consolant tour à tour,
Pareil aux jouvenceaux légers, volant au plaisir chaque jour.
Qui ne cède aux tentations, celui-là est un bon midjnour.

Un amant refoule, avant tout, et dissimule sa tourmente,
Cherche partout à s’isoler et n’oublie jamais son amante,
Se meurt au loin, languit au loin, au loin s’émeut et se lamente,
Affable, déférent, pour lui du pardon l’amour s’alimente.

II se doit de ne dévoiler devant personne son élan,
De ne médire de sa belle et de ne paraître dolent,
De ne manifester l’amour, se maîtrisant, se consolant,
Acceptant maux et feu, joyeux, et tel au festin s’en allant.