უთხრა: “ძმაო, არ გიტყუე, გიყავ, რაცა შემოგფიცე,
გნახე სულთა გაუყრელმან, ფიცი ასრე დავამტკიცე;
აწ დამეხსენ, სიკვდილამდის ვიტირო და თავსა ვიცე.
მაგრა გვედრებ დამარხვასა, მხეცთა საჭმლად არ მივიცე”.

ყმამან უთხრა: “რას შიგან ხარ, შენ საქმესა რად იქმ ავსა?
ვინ მიჯნური არ ყოფილა, ვის სახმილი არა სწვავსა?
ვის უქმნია შენი მსგავსი სხვასა კაცთა ნათესავსა?
რად სატანას წაუღიხარ, რად მოიკლავ ნებით თავსა?

თუ ბრძენი ხარ, ყოვლნი ბრძენნი აპირებენ ამა პირსა:
ხამს მამაცი მამაცური, სჯობს, რაზომცა ნელად ტირსა.
ჭირსა შიგან გამაგრება ასრე უნდა, ვით ქვითკირსა.
თავისისა ცნობისაგან ჩავარდების კაცი ჭირსა.

ბრძენი ხარ და გამორჩევა არა იცი ბრძენთა თქმულებ,
მინდორს სტირ და მხეცთა ახლავ, რას წადილსა აისრულებ?
ვისთვის ჰკვდები, ვერ მიჰხვდები, თუ სოფელსა მოიძულებ,
თავსა მრთელსა რად შეიკრავ, წყლულსა ახლად რად იწყლულებ?

ვინ არ ყოფილა მიჯნური, ვის არ სახმილნი სდებიან?
ვის არ უნახვან პატიჟნი, ვისთვის ვინ არა ბნდებიან?
მითხარ, უსახო რა ქმნილა, სულნი რად ამოგხდებიან?
არ იცი, ვარდნი უეკლოდ არავის მოუკრებიან!

ვარდსა ჰკითხეს: “ეგზომ ტურფა რამან შეგქმნა ტანად, პირად?
მიკვირს, რად ხარ ეკლიანი? პოვნა შენი რად არს ჭირად?”
მან თქვა: “ტკბილსა მწარე ჰპოვებს, სჯობს, იქმნების რაცა ძვირად:
ოდეს ტურფა გაიეფდეს, არღარა ღირს არცა ჩირად”.

რათგან ვარდი ამას იტყვის უსულო და უასაკო,
მაშა ლხინსა ვინ მოიმკის პირველ ჭირთა უმუშაკო?
უბოროტო ვის ასმია რაცა საქმე საეშმაკო,
რად ემდურვი საწუთროსა? რა უქმნია უარაკო?!

Tariel sprach: „O Bruder, glaub mir: hab mein Wort dir nicht gebrochen;
daß du mich am Leben findest, heißt: ich hielt, was ich versprochen.
Nun verlaß mich! Will mein Lebtag weinend mir die Schläfen pochen.
Meinen Leichnam weih dem Erdreich, eh die Bestien ihn gerochen.“

Awthandil drauf: „Weh, was hör ich? Du – dem Übel untertan?
Wer hat nicht im Brand der Liebe einst geloht, im Minnewahn?
Aber welcher Mensch auf Erden wählt drum deine Schreckensbahn?
Nimmer leih dein Ohr dem Satan! Flieh des Freitods Raubtierzahn!

Wenn du weise bist, so weißt du füglich, was die Weisen wissen:
Mannhaft sei der Mann und wenig weine er in Kümmernissen.
Mauerhart sei man im Unglück, wär das Herz auch leidzerrissen.
Denn Verstand schafft Leiden, Klugheit unterliegt Gewissensbissen.

Weise bist du, doch du weißt nicht deine Weisheit zu erweisen.
Geht ein Wunsch dir in Erfüllung – hier, wo Bestien dich umkreisen?
Weltflucht trennt dich von der Schönen, welche deine Seufzer preisen.
Ziemt die Binde dem Gesunden? Lechzt die Wunde nach dem Eisen?

Wer stand nie im Kranz der Flammen? Wahrlich, wer hat nie geliebt?
Wer litt nie der Lieb zuliebe Leid, das die Besinnung trübt?
Was geschah je ohne Beispiel? Sag, weshalb dein Mut zerstiebt?
Weißt du denn nicht, daß es keine Rose ohne Dornen gibt?

Jemand frug die Rose: ‚Schönste, Staunen weckst du und Entzücken;
warum bist du stacheldornig, leicht zu finden, schwer zu pflücken?‘
Sie drauf: ‚Bittres wirbt um Süßes; nur das Teure kann beglücken.
Wird die Schönheit allzu billig, kehrt ihr jeder Wert den Rücken.‘

Wenn die kühle, unbelebte Blüte also spricht, die Rose –
frommt und fruchtet uns das lockre Glück, das mühlos-sorgenlose?
Hörte jemand, daß den Teufel unser Gutes nie erbose?
Ging die Welt entzwei? Weshalb denn haderst du mit deinem Lose?

ისმინე ჩემი თხრობილი, შეჯე, წავიდეთ ნებასა,
ნუ მიჰყოლიხარ თავისსა თათბირსა, გაგონებასა,
რაცა არ გწადდეს, იგი ქმენ, ნუ სდევ წადილთა ნებასა,
ასრე არ სჯობდეს, არ გეტყვი, რად მეჭვ რასაცა თნებასა!”

მან უთხრა: “ძმაო, რა გითხრა, ძრვაცა არ ძალ-მიც ენისა,
ძალი არა მაქვს ხელ-ქმნილსა შენთა სიტყვათა სმენისა;
რა ადვილად გიჩს მოთმენა ჩემთა სასჯელთა თმენისა!
აწ მივსწურვივარ სიკვდილსა, დრო მომეახლა ლხენისა.

ამას მოკვდავი ვილოცავ, აროდეს ვითხოვ, არ, ენით:
აქა გაყრილნი მიჯნურნი მუნამცა შევიყარენით,
მუნ ერთმანერთი კვლა ვნახნეთ, კვლა რამე გავიხარენით,
მო, მოყვარეთა დამმარხეთ, მიწანი მომაყარენით!

საყვარელმან საყვარელი ვით არ ნახოს, ვით გაწიროს!
მისკე მივალ მხიარული, მერმე იგი ჩემ კერძ იროს,
მივეგებვი, მომეგებოს, ატირდეს და ამატიროს.
ჰკითხე ასთა, ქმენ გულისა, რა გინდა ვინ გივაზიროს!

მართ გარდაწყვედით იცოდი, გეტყვი მართალსა პირასა:
სიკვდილი მახლავს, დამეხსენ, ხანსაღა დავჰყოფ მცირასა;
არ ცოცხალ ვიყო, რას მაქმნევ? რა დავრჩე, ხელსა მხდი რასა?
დამშლიან ჩემნი კავშირნი, შევჰრთვივარ სულთა სირასა.

რა სთქვი, რას იტყვი, არ მესმის, არცა მცალს სმენად მაგისად,
სიკვდილი მახლავს ხელ-ქმნილსა, სიცოცხლე არის წამისად;
აწ გამიარმდა სიცოცხლე მეტად ყოვლისა ჟამისად,
მუნ მეცა მივალ, ცრემლისა მიწად სად გამდის ლამი, სად.

ბრძენი? ვინ ბრძენი, რა ბრძენი? ხელი ვითა იქმს ბრძნობასა?
ეგ საუბარი მაშინ ხამს, თუცაღა ვიყო ცნობასა;
ვარდი ვერ არის უმზეოდ; იყოს, დაიწყებს ჭნობასა;
მაწყენ, დამეხსენ, არა მცალს, არცაღა ვახლავ თმობასა”.

Hör auf mich und steig zu Pferde, laß uns ruhig weiterreiten.
Folge nicht dem eignen Mißmut, lern dem Unheil widerstreiten.
Wolle tun, was du nicht wolltest, trotze den Begehrlichkeiten.
Trau mir zu, daß ich dir wohlwill, ohne Schwatz vor dich zu breiten.“

„Bruderherz“, versetzte Tariel, „meine Zunge stockt wie lahm.
Bin zu schwach, dich anzuhören, da mir Wahn den Sinn benahm.
Unterschätzt du nicht mein Leiden? Leicht erscheint uns fremder Gram.
Schon bin ich dem Tod benachbart. Die Erlösungsstunde kam.

Sterbend denk ich an die Liebste, ihr gilt mein Gebet und Flehen:
daß wir, einst getrennt auf Erden, uns im Himmel wiedersehen,
Hand in Hand im süßen Anblick durch die seligen Fluren gehen.
Freunde, bettet mich zu Grabe, laßt, was Sitte heischt, geschehen.

Leisten denn getrennte Herzen auf ihr Wiedersehn Verzicht?
Nein, ich trete vor ihr Antlitz, und sie tritt vor mein Gesicht.
Meinem Aug entquillt die Zähre, wenn sie aus dem ihren bricht.
Hundert Köpfe zieh zu Rate; aber tu, was dir entspricht.

Hör nun meinen wahren Ratschluß, laß mich den Bescheid dir geben:
Unterm Flügelwind des Todes ruf mich nicht zurück ins Leben!
Wenig nützt dir der Beseßne, bleibt er auch am Dasein kleben.
Dem Zerfall des Urstoffs möcht ich rein ins Geisterreich entschweben.

Was du sagtest, überhört ich; wenig Zeit hat der Gehetzte.
Meinem Wahnwitz naht Erlösung: diese Stund ist meine letzte.
Wüßte nicht, wann je zuvor mich diese Welt so schal entsetzte.
Ja, ich sinke nun ins Erdreich, das ich reich mit Tränen netzte.

Was heißt Weisheit? Wer ist weise? Kann der Wahnsinn weise sein?
Wär ich völlig bei Verstande, säh ich deine Wahrheit ein.
Ohne Sonne darbt die Rose, doch sie dorrt im Sonnenschein.
Quäl mich nicht. Mein Leben schwindet. Geh nun fort. Laß mich allein.“

კვლა ეუბნების ავთანდილ სიტყვითა მრავალ-ფერითა,
ეტყვის: “თუ მოჰკვდე, რას არგებ ქცევითა მაგ ოხერითა?
ნუ იქმ, არა სჯობს საქმითა, ნუ ხარ თავისა მტერითა!”
ვერ წაიყვანა, ვერა ქმნა სიტყვითა ვერა-ვერითა.

მერმე უთხრა: “აჰა, რათგან არ მომისმენ არას, არა,
აღარ გაწყენს ენა ჩემი, აქამდისცა ცუდად მცთარა;
თუ სიკვდილი გიჯობს, მოკვე, ვარდი დაჭნეს, და-ცა-მჭნარა!
ერთსა რასმე გეაჯები, მიყავ!” – ცრემლი ამდუღარა.

“სადა ინდონი ბროლ-ვარდსა სარვენ გიშრისა სარითა,
მას მოვეშორვე, წამოვე სიჩქარით, არ სიწყნარითა;
ვერ დამიჭირა მეფემან მშობლურად საუბარითა,
შენ არ შემიყრი, გამიყრი, აწ ჩემი ლხინი ვთქვა რითა?

ნუ გამგზავნი გულ-მოკლულსა, ერთი მიყავ საწადელი,
ერთხელ შეჯე, ცხენოსანი გნახო ჩემი სულთა მხდელი,
ნუთუ მაშინ მოვიქარვო სევდა ესე აწინდელი;
მე წავალ და შენ დაგაგდებ, იქმნას შენი საქადელი!”

ეხვეწებოდა: “შეჯეო “, აჯას ხვეწნითა არვებდა,
იცოდა, რომე შეჯდომა კაეშანს მოაქარვებდა,
ლერწმისა სარსა დასდრეკდა, გიშერსა დაიკარვებდა;
დაიმორჩილა, ეამა, არ ივაგლახა, არ ვებდა.

ცხადად უთხრა: “შევჯდებიო, მომიყვანე ცხენი წინა”.
მან მოჰგვარა, წყნარად შესვა, არ სიჩქარით ააქშინა;
მინდორთაკე წაიყვანა, ტანი მჭევრი აძრვევინა,
ხანი წავლეს, სიარულმან მოჯობება დააჩინა.

შეაქცევს და ეუბნების საუბართა შვენიერთა,
მისთვის სძრვიდა სასაუბროდ მათ ბაგეთა ძოწის-ფერთა,
მისი სმენა გააყრმობდა მსმენელისა ყურთა ბერთა;
მოიშორვა კაეშანი, დათმობავე შეაერთა.

Awthandil begann von neuem, mühte sich auf manche Art,
sprach: „Wenn du dich töricht tötest, was denn frommt’s, was bleibt erspart?
Laß den Aberwitz, besinn dich. Sei dir selbst kein Widerpart!“
Doch umsonst. Verstummt blieb Tariel, bitter, unbeweglich, hart.

„Nun du mir dein Ohr verschließest, Bruder“, sagte Awthandil,
„steh ich ab, da ich nicht länger meine Müh vergeuden will.
Ziehst du’s vor, so stirb! Die Rose, die schon welkende, zerknüll!
Doch ich fleh, daß deine Güte eine Bitte mir erfüll.

Wo wie Inderspeere Wimpern ein Kristallgesicht beschatten,
schied ich eilends von der Liebsten, ohne Zögern und Ermatten.
Da des Königs Vaterworte mich nicht aufgehalten hatten –
wie kann ich, nun du mich fortstößt, mir ein sorglos Wort gestatten?

Schlag mir dies nicht ab, dies eine, tu’s mit freundlichem Vertraun:
steig ein letztes Mal zu Pferde, daß ich scheidend dich bestaun!
Mir vertreibt’s vielleicht den Kummer, dich so herrlich anzuschaun.
Dann will ich dich überlassen deiner einsam-üblen Laun.

Also laß dich sehn im Sattel!“ bat er drängend, Schritt für Schritt;
denn er wußte: nichts ermuntert besser als ein frischer Ritt –
den Gebeugten straffts, den Wimpern teilt sich flink Bewegung mit.
Awthandil ist froh, denn Tariel weicht der sanftgemuten Bitt.

„Nun, wohlan“, spricht Tariel schlüssig, „führ mir, Freund, den Rappen her!“
Der Getreue stützt den Recken, Tariels Atem geht noch schwer;
schön den Rumpf im Reiten wiegend, trabt er durchs Gefilde quer;
lange ziehn sie hin, und Tariel kommt zu Kräften mehr und mehr.

Awthandil erzählt dem Freunde manch erbauliche Geschichte;
zwei Korallenlippen fügen Worte bündig zum Berichte.
Zauber der Erzählung! Greise werden jung in seinem Lichte!
Stark genug, daß er auch Tariels Rasen zur Geduld beschwichte.

რა შეატყო მოჯობება მან, სევდისა მუფარახმან,
გაანათლა პირი-ვარდი სიხარულმან დაუსახმან,
ცნობიერთა დასტაქარმან, უცნობოთა ოხრვა-ახმან;
ცნობიერი სიტყვა უთხრა უცნობოსა რასმე მზრახმან.

შე-რასმე-ჰყვეს საუბარსა, სიტყვა ჰკადრა არ-მალული:
“ერთსა რასმე მოგახსენებ, გამიცხადე დაფარული:
ეგე სამხრე მისეული, შენ გაჩნია ვისგან წყლული,
რაგვარ გიყვარს, რაგვარ გიღირს? თქვი, დავიღო მერმე სული”.

მან უთხრა: “სახე რა გითხრა მის უსახოსა სახისა!
ესეა ჩემი სიცოცხლე, ჩემი მომცემი ახისა,
მჯობი ყოვლისა სოფლისა, წყლისა, მიწისა და ხისა;
არ-სასმენლისა მოსმენა არს უმჟავესი წმახისა”.

ავთანდილ უთხრა: “ვლამოდი მართ მაგისისა თქმევასა;
აწ რათგან გითქვამს, პასუხსა გკადრებ და ნუ მეჭვ თნევასა:
სჯობს ასმათისა არ-ლევა მაგა სამხრის არ-ლევასა,
ამად არ გიქებ საქმისა უარესისა რჩევასა.

სამხრე გაბია ოქროსა, ოქრომჭედლისა დნობილი,
უასაკო და უსულო, არ სიტყვიერი, ცნობილი;
აღარად გინდა ასმათი, – ნახე მართალი ბრჭობილი! –
პირველ, გლახ, მისი ნაჭვრეტი, თვით მერმე შენი დობილი.

თქვენს შუა მქმნელი საქმისა, შენგან ნახმობი დობისა,
თქვენი შემყრელი მსახური, შენგან ღირს-ქმნილი ხმობისა,
მისი გამზრდელი, გაზრდილი, მისთვის მიხდილი ცნობისა,
გლახ, დაგიგდია, არ ჰნახავ, შაბაშ მართლისა ბრჭობისა!”

მან უბრძანა: “რაცა გითქვამს, უმართლე ხარ მეტის-მეტად:
საბრალოა ასმათ მისად მგონებლად და ჩემად მჭვრეტად;
მე სიცოცხლე არ მეგონა, შენ მომესწარ ცეცხლთა შრეტად,
რათგან დავრჩი, გვალე, ვნახოთ, თუცავე ვარ ჯერთცა რეტად”.

Wie nun Awthandil, des Kummers Heiltrank, Tariel muntrer sieht,
strahlt sein Rosenantlitz hellauf, und die düstre Sorge flieht.
Der, ein Arzt, Vernunft und Wahnsinn aus dem Tal des Jammers zieht,
spendet dem Verirrten Zuspruch, leitet ihn zum Lichtgebiet.

Awthandil, gesprächsweis, äußert: „Eine Frage, wahr und offen,
sprech ich aus und will auf deine unverhohlne Antwort hoffen.
Jenes Armband von der Liebsten, die dich süß ins Herz getroffen,
steht’s in deiner Schätzung über andern Wesen, Dingen, Stoffen?“

Tariel drauf: „Vor Namenlosem schweigt, unmündig, unser Mund.
Dieser Reif ist alles: meines Lebens, meines Leidens Grund;
er ist mehr als alles, mehr als Wässer, Wälder, Erdenrund.
Unerwünschtes anzuhören, liegt wie Bitternis im Schlund.“

Awthandil drauf: „Den Bescheid hab ich erwartet, eben den.
Darfst dich, da du ihn gegeben, keines Schmeichelworts versehn.
Lieber diesen Reif verlieren als Asmath, als irgendwen.
Hast die Wahl nicht wohlgetroffen, kannst dem Tadel nicht entgehn.

Trägst dies Band am Arm, vom Goldschmied fein geformt, gepocht, getrieben;
doch ein Ding nur ist’s, es kann nicht denken, fühlen, reden, lieben.
Magst so leicht Asmath, die Gute, ungerecht beiseite schieben,
doch sie hat sich, dir verschwistert, deiner Schönsten treu verschrieben.

Diese Mittlerin euch beiden, die du ‚Schwester mein‘ genannt,
Botin zärtlicher Begegnung, die du mitnahmst über Land,
sie, Erzieherin und Zögling, hat für euer Glück gebrannt!
Kalt nun stößt du sie beiseite, die dir heiß zur Seite stand.“

Tariel drauf: „In deinen triftigen Worten wohnt nur Recht und Fug.
Denn Asmath, an Nestan denkend, ist bedauernswert genug.
Sterben wollt ich, eh dein Beistand meine Flammen niederschlug.
Da ich lebe, rasch zu ihr hin! (Freilich plagt mich noch mein Spuk.)“