ჩვენ აქა ვპოვეთ ზღვის პირსა კაცი უსულოდ მდებარე,
ვუშველეთ, ენა მოეცა სიტყვისა გამომგებარე;
ვჰკითხეთ, თუ: “ვინ ხარ, ღარიბო, რასა საქმისა მძებარე?”
გვითხრა: “თუ შეხვალთ, დაგხოცენ; კიდე ცოცხალ ვარ მე ბარე?!”

თქვა: “ქარავანი ეგვიპტით გამოვემართეთ ერითა,
ზღვასა შევედით ტვირთულნი ლარითა მრავალ-ფერითა,
მუნ მეკობრეთა დაგვხოცნეს ძელით, სახნისის წვერითა;
ყველაი წახდა, არ ვიცი, აქა მოსრულვარ მე რითა!”

ლომო და მზეო, ესეა მიზეზი აქა დგომისა,
დაბრუნვებითა გვეცემის ზიანი არ-საზომისა;
შევიდეთ, ვა თუ დაგვხოცნენ, ძალი არა გვაქვს ომისა,
ვერცა ვდგათ, ვერცა წასრულვართ, ღონე წაგვსლვია რჩომისა”.

ყმამან უთხრა: “ვინცა ჭმუნავს, ცუდია და ცუდად სცთების!
რაცა მოვა საქმე ზენა, მომავალი არ აგვცთების;
მე მივინდობ სისხლთა თქვენთა, შემოვისხამ, და-ცა-მწვთების,
ვინცა გებრძვის, ხრმალი ჩემი მბრძოლთა თქვენთა დააცვთების”.

მოქარავნენი აივსნეს სიხარულითა დიდითა,
თქვეს: “ყმა ვინმეა ჭაბუკი, არა ჩვენებრვე რიდითა,
აქვს თავისაგან იმედი, ვიყვნეთ გულითა მშვიდითა”.
შევიდეს, ჩასხდეს ხვამალდსა, გაჰმართეს ზღვისა კიდითა.

სიამოვნესა დარითა იარეს, არ სიძნელითა
მათი ბადრაგა ავთანდილ უძღვის გულითა ქველითა.
გამოჩნდა ნავი მეკობრე დროშითა მეტად გრძელითა,
მას ნავსა ნავთა სალეწლად სახნისი ჰგია ძელითა.

კიოდეს და მოდიოდეს, იზახდეს და ბუკსა ჰკრესა;
შეუშინდა ქარავანი მათ ლაშქართა სიდიდესა;
ყმამან უთხრა: “ნუ იშიშვით თქვენ იმათსა სიალფესა,
ანუ დავჰხოც იმ ყველასა, ან სიკვდილი ჩემი დღეს-ა.

Έδώ στοϋ γιαλού τήν άκρη είδαμ’ άνθρωπο πεσμένο,
τόν βοηθήσαμε, συνήλθε μέ τό βλέμμα θολωμένο.
Τόν ρωτάμε: “Ποιός είσαι, γιά πού πάς καί τί ζητάς;”
Άπαντά: “Μάς έληστέψαν, μάς έκάψαν, μή ρωτάς!

Άπ’ τήν Αίγυπτο έπλέψαμ’’, άνοιχτά μέ συνο8εία,
μέ πολύτιμες πραμάτειες καί πανάκριβα φορτία.
Πειρατές μάς έτρυπήσαν τά καράβια μ’ εμβολές,
όλοι χάθηκαν, δέν ξέρω πόσες μ’ έδωσαν πληγές”.

Ήλιε μας καί λεοντάρι, νά ή αίτια τ ’ άργητού μας,
πίσ’ άν πάμε, ή ζημία θάν’ αίτια τοϋ χαμοϋ μας.
Καί στή θάλασσα νά πάμε, θά μάς χάσουν σά μάς δοϋνε».
Δέν μποροΰν οΰτε νά πάνε, οΰτε νά μείνουν μπορούνε.

Είπε: «Ή άπελπισία είν’ δειλία, χασομέρι,
άπ’ τό θέλημα τ ’ ουράνιο κανείς δέν βρήκε λημέρι.
Θά σάς πάρω στό λαιμό μου, τό αίμα σας άς μέ βάψει,
μέ τό ξίφος μου θά μπλέξει, πού τόλμησε νά σάς βλάψει».

Έχαρήκαν οί έμποροι, νιώσανε χαρά κι άγάλη,
είπανε: «Αυτός ό νέος έχει δύναμη μεγάλη.
Δέν φοβάται οΰτε κλέφτες, οΰτε πειρατές στή μάχη,
πάμε». Μπήκαν στά καράβια δίχως κανείς φόβο νάχει.

Μέλαφρό, πρύμο άέραταξίδευαν μ’ ησυχία,
καπετάνιος τους ό Άβταν, τούς όδήγαγε μέ άνδρεία.
Ξάφνου “λάβαρο έφάνη στ’ άνοιχτά πειρατικό,
ήτανε ένα καράβι μ’ έμβολο τρομαχτικό.

Μ’ άγριες φωνές σίμωσαν, σήκωσαν μεγάλο σάλο,
έτρομάξαν οί έμποροι, κοίταξ’ ό ένας τόν άλλο.
ΕΙπ’ ό Άβταν: «Μή φοβάστε τις φωνές καί τή βοή τους,
είτε δέ θά δω πιά μέρα ή τούς παίρνω τή ζωή τους.

უგანგებოდ ვერას მიზმენ, შე-ცა-მებნენ ხმელთა სპანი;
განგებაა, არ დავრჩები, ლახვარნია ჩემთვის მზანი;
ვერ დამხსნიან ვერ ციხენი, ვერ მოყვასნი, ვერცა ძმანი, –
ვინცა იცის ესე ასრე, ჩემებრვეა გულოვანი.

თქვენ, ვაჭარნი, ჯაბანნი ხართ, ომისაცა უმეცარნი,
შორს ისრითა არ დაგხოცნენ, ჩაიხშენით თანა კარნი;
მარტო მნახეთ, ვით შევება, ვით ვიხმარნე ლომნი მკლავნი!
მეკობრისა ნავისანი სისხლნი ჰნახნეთ მონაღვარნი”.

ჩაიცვა ტანსა აბჯარი ქცევითა ვეფხებრ მკრჩხალითა.
მას ხელთა კეტი რკინისა ჰქონდა ხელითა ცალითა;
ნავისა თავსა გულითა წადგა შიშ-შეუვალითა,
ვითა მჭვრეტელნი ჭვრეტითა, მტერნი დახოცნა ხრმალითა.

კიოდეს იგი ლაშქარნი, ხმა მათი არ გაწყდებოდა,
აძგერეს ძელი, რომელსა ზედა სახნისი ჰგებოდა;
ყმა ნავის თავსა უშიშრად ქვე დგა, არ თურე კრთებოდა,
კეტი ჰკრა, ძელი მოსტეხა, სხვით არათ არ მოსტყდებოდა.

ძელი მოსტყდა და ავთანდილ დარჩა ნავ-დაულეწელი;
შეშინდეს იგი ლაშქარნი, გზა ძებნეს გარდსახვეწელი;
ვეღარ გარდესწრნეს, დარდუხლტა მტერთა მი და მო მლეწელი;
არ დარჩა კაცი ცოცხალი მუნ მისგან დაუფრეწელი.

მათ ლაშქართა გულ-უშიშრად ასრე ჰხოცდა, ვითა თხასა;
ზოგი ნავსა შეანარცხის, ზოგსა ჰყრიდა შიგან ზღვასა;
ერთმანერთსა შემოსტყორცის, რვა ცხრასა და ცხრა ჰკრის რვასა;
დაკოდილნი მკვდართა შუა იმალვიან, მალვენ ხმასა.

გაუმარჯვდა ომი მათი, ვითა სწადდა მისსა გულსა.
ზოგთა ჰკადრეს ზენაარი: “ნუ დაგვხოცო, შენსა სჯულსა!”
არ დახოცნა, დაიმონნა, დაჰრჩომოდა რაცა წყლულსა.
მართლად იტყვის მოციქული: “შიში შეიქმს სიყვარულსა”.

Άν τής μοίρας μου δέν είναι, δέ μέ σκιάζουνε τ ’ άσκέρια,
μ’ άν τδχει γραφτό ή τύχη, δέ γλυτών’ άπό μαχαίρια.
Δέ μέ σώζουν οϋτε κάστρα, οϋτ’ άδέρφια, οϋτε φίλοι,
οποίος αυτό τό γνωρίζει δέν τρομάζ’ κι ας είναι χίλιοι.

Σείς, δειλοί πραματευτάδες, δέ γνωρίζετ’ άπό μάχη,
κλείστε πίσω σας τις πόρτες, ή σαγίτα μή σάς λάχει.
Μά κοιτάξτε, έγώ μόνος σάν όρμήσω σά λιοντάρι,
στό καράβι τών εχτρών μας δέ θά μείν’ οϋτε κοντάρι».

Μέ τιγρίδας γρηγοράδα τήν άρματωσιά του παίρνει,
σιδερένια μιά μαγκούρα πήρε στ’ ένα του τό χέρι.
Στάθηκε στήν πλώρη πάνω μέ άτρόμητη καρδιά,
τόν εχτρό χτυπά τό ξίφος, σάν τό φίλο ή ματιά.

Ούρλιάσανε οί κουρσάροι σ’ όλα τά γύρω πελάγη,
μέ τό έμβολο τρυπήσαν τό έμπορικό καράβι.
Στέκει άφοβος ό Άβταν πάν’ στοΰ καραβιού τήν πλώρη,
χτύπησε μέ τή μαγκούρα, τ ’ έμβολο κομμάτια κόβει.

Σπάζειτ’ έμβολο κι ό Άβταν μένει όρθιος στό καράβι,
κατατρόμαξαν οί κλέφτες, νιώθουν ή μάχη πιά ανάβει.
Μά δέ γλύτωσε κανείς τους, ό χαμός τούς περιμένει,
όλοι πέσαν χτυπημένοι, σκοτωμένοι, πληγωμένοι.

Τρομερός ό Άβταντίλ τούς εχτρούς σά γίδια σχίζει,
άλλους τούς χτυπά στό πλοίο, άλλους στό γιαλό βυθίζει.
Κρούει τούς όχτώ στούς δέκα, τούς δέκα στόν ένα πάλι,
στών νεκρών οί πληγωμένοι κρύβουνται στήν κρύα αγκάλη.

Νίκη νίκησε μεγάλη τό γενναίο παλικάρι,
μερικοί παρακαλοΰσαν: «Μή μάς χάνεις, κάνε χάρη!»
Τούς έσκλάβωνε τούς τέτοιους, τούς έχάριζετή ζήση,
κι ό απόστολος τό λέγει: « Άγάπ’ ό τρόμος θά γεννήσει.

კაცო, ძალსა ნუ იქადი, ნუცა მოჰკვეხ ვითა მთრვალი!
არას გარგებს ძლიერება, თუ არ შეგწევს ღმრთისა ძალი!
დიდთა ხეთა მოერევის, მცირე დასწვავს ნაბერწკალი,
ღმერთი გფარავს, სწორად გაჰკვეთს, შეშა ვის ჰკრა, თუნდა ხრმალი.

მუნ ავთანდილ საჭურჭლენი მათეულნი დიდნი ნახნა,
ნავი ნავსა შეატყუბა, ქარავანსა დაუზახნა.
უსამ ნახა მხიარული, – გაეხარნეს, არ იახნა,
ჰკადრეს ხოტბა ქებად მისად, სასახავნი დიდნი სახნა.

ავთანდილის მაქებელთა ათასიმცა ენა ენდა!
ვერმცა მათ თქვეს, ნაომრობა როგორ ტურფად დაუშვენდა;
ქარავანმან იზრიალა, თქვეს: “უფალო, მადლი შენდა!
მზემან შუქნი შემოგვადგნა, ღამე ბნელი გაგვითენდა”.

მოეგებნეს, აკოცებდეს თავსა, პირსა, ფერხთა, ხელსა;
ჰკადრეს ქება უსაზომო მას ტურფასა საქებელსა:
– მისი ჭვრეტა გააშმაგებს კაცსა ბრძენსა, ვითა ხელსა:
შენგან დავჰრჩით ჩვენ ყველანი ფათერაკსა ეზომ ძნელსა.

ყმამან უთხრა: “მადლი ღმერთსა, შემოქმედსა, არსთა მხადსა,
ვისგან ძალნი ზეციერნი გააგებენ აქა ქმნადსა,
იგი იქმან ყველაკასა, იდუმალსა, ზოგსა ცხადსა;
ხამს ყოვლისა დაჯერება, ბრძენი სჯერა მოწევნადსა.

ღმერთმან სულსა ეგოდენსა თქვენ გათნია სისხლი თქვენი.
მე, გლახ, რა ვარ? მიწა ცუდი; თავით ჩემით რამცა ვქმენი?
აწ დავხოცენ მტერნი თქვენნი, გავასრულენ, რაცა ვთქვენი;
ნავი სრულად საქონლითა მომიღია, ვითა ძღვენი”.

ამოა, კარგსა მოყმესა რა ომი გაჰმარჯვებოდეს,
ამხანაგთათვის ეჯობნოს, ვინცა მას თანა-ჰხლებოდეს.
მიულოცვიდენ, აქებდენ, მათ აგრე მყოფთა სწბებოდეს,
ჰშვენოდეს დაკოდილობა, ცოტაი რამე ჰვნებოდეს.

Μήν καυχιέσαι τήν ορμή σου, μή παινάς σά στό μεθύσι,
δέ βοηθά ή 8ύναμή σου, ό θεός άν δέ βοηθήσει.
Δένδρα στοιχειωμένα ρίχνει καί μικρή τά καίει σπίθα,
ό θεός άν σέ φυλάγει, δέ σοϋ πέφτει οϋτε τρίχα».

Στό πειρατικό καράβι βρήκε θησαυρό μεγάλο,
τά καράβια φέρνει πλάγι, δένει τό ένα μέ τ ’ άλλο.
Ειδε ό Ούσάμ τόν πλούτο καί έχάρη ή καρδιά του,
τόν παινάει, τόν υμνεί, τόν φωνάζει πάτρωνά του.

Χίλιες γλώσσες πρέπει νάχω τόν Άβταντίλ νά υμνήσω
καί πάλι δέ θά μπορέσω τήν όρμή του νά ιστορήσω.
Οί πραματευτάδες λέγαν: «Νά σέ ενλογήσ’ ό πλάστης,
ήλιο μάς χαρίζεις, χάνει ή νυχτιά τή σκοτεινιά της».

Τόν κυκλώσαν, τού φιλούσαν χέρια, πόδια, μάτια, όψη,
ύμνους ψάλλανε σ’ εκείνον, πού πανώρια έχει κόψη.
Κι ό σοφός σάν τόν κοιτάζει, χάνει τό συλλογικό,
«Όλους μάς γλυτώνεις, ήλιε, άπό τοϋτο τό κακό».

Ειπ’ όήρωας: «Δόξα νάχει ό δημιουργός τοϋ κόσμου,
πού ή ούράνια δύναμή του όλους ερριξε έμπρός μου.
Καί πού όλα τά ορίζει φανερά καί μυστικά,
ό σοφός όλα πιστεύει καί τή μοϊρα του γροικά.

Τιά τό αίμα, τήν ψυχή σας στό θεό έχετε χρέος,
τ ’ είμ’ εγώ; Σποδός καί χώμα, τών θνητών ό τελευταίος.
Τούς έχτρούς έδώ νικώντας, τηρώ τήν υπόσχεσή μου,
πήρα δώρο τό καράβι, μέ πραμάτειες κατοχή μου».

Χαίρετ’ ό καλός Λεβέντης, σά στόν πόλεμο νικά,
όταν προσπεράσει όλους μέ όρμή μαχητικά.
Θά τόν έπαινοΰν εκείνοι, ντροπιασμέν άπ τή δειλιάτους,
καί ή πιό μικρή πληγή του τόν υψώνει ανάμεσα τους.

იგი ნავი მეკობრეთა მას დღე ნახეს, არ ახვალეს,
მუნ დებულთა საჭურჭლეთა ამარიმცა ვით დათვალეს!
მათსა ნავსა გარდმოიღეს, ნავი სრულად გარდმოცალეს;
დალეწეს და ზოგი დაწვეს, შეშა დრამად არ გაცვალეს.

ავთანდილს უსამ მოართვა ვაჭართა შემოთვლილობა:
“შენგან ვართ გამაგრებულნი, ჩვენ ვიცით ჩვენი ცვილობა;
რაცა გვაქვს, იგი შენია, ამას არ უნდა ცილობა,
რასაცა მოგვცემ, გვიბოძე, გვიქმნია აქა ყრილობა”.

ყმამან შესთვალა: “ჰე, ძმანო, წეღანცა მოგისმენია,
ღმერთსა შეესმა, ნაკადი რაცა თქვენ თვალთა გდენია,
მან დაგარჩინნა; მე რა ვარ? მე, გლახ, რა მომილხენია!
რა გინდა მომცეთ, რას ვაქმნევ? მე ვარ და ჩემი ცხენია!

მე თუცა რამცა მინდოდა საჭურჭლე დასადებელი,
ჩემსაცა მქონდა ურიცხვი, უსახო ლარ-საგებელი;
რას ვაქმნევ თქვენსა? რად მინდა? ოდენ ვარ თქვენი მხლებელი;
სხვაგან რამე მიც სხვა საქმე თავისა წასაგებელი.

აწ რაცა აქა ვიშოვე საჭურჭლე დაუთვალავი,
რაცა ვის გინდა, წაიღეთ, არვისი ვიყო მლალავი,
ერთსა ვიაჯი, მააჯეთ სააჯო არ-საკრძალავი:
საქმე რამე მიც თქვენ შიგან თავისა დასამალავი.

ჟამამდის ჩემსა ნუ იტყვით არ თქვენსა პატრონობასა,
თქვით : “თავადია ჩვენი”-თქო, ნუ მიხმობთ ჭაბუკობასა.
მე სავაჭროსა ჩავიცვამ, დავიწყებ ჯუბაჩობასა;
თქვენ შემინახეთ ნამუსი, თქვენსა და ჩემსა ძმობასა!”

ესე საქმე ქარავანსა გაეხარნეს მეტად დია;
მოვიდეს და თაყვანის-სცეს, ჰკადრეს: “ჩვენი იმედია,
რაცა აჯა ჩვენ გვმართებდა, იგი თქვენვე გიაჯია,
მას ვჰმსახუროთ, ვისი პირი მზისა პირად გაგვიცდია”.

Τό πειρατικό καράβι τό ξετάσαν πρίν βραδιάζει,
άπειρος ήταν ό πλούτος ποΰχε μέσα του φυλάξει.
Φόρτωσαν όλο τόν πλούτο στό δικό τους τό καράβι
καί τών πειρατών τό σκάφος τόβάλαν φωτιά κι άνάβει.

Ό Ούσάμ στόν ή ρω λέγει: «Άπό τούς πραματευτάδες
σύ εΐσ’ ή δύναμή μας, μαύροι είμαστε ραγιάδες.
“Ο,τι έχουμε σ’ ανήκει, σύ μπορεϊς νά μάς λυτρώσεις,
μαζευτήκαμε κοντά σου, μάς άρκεϊδ,τι μάς δώσεις».

Τούς απάντησε ό Άβταντίλ: «Σάς τό εΐπα μέ τήν ωρα
πώς τά δάκρυά σας φτάνουν στοϋ θεού τή χώρα τώρα.
Σάς έλύτρωσε έκεϊνος. Ποιά σέ μέν’ ανήκει δόξα;
Ti θά κάμω εγώ τόν πλούτο; “Εχω άλογο καί τόξα.

Άν ζητούσα ν’ άποχτήσω πλούτη, χρήμα, θησαυρό,
Θά χα τά καλά τού κόσμου, ‘o,τι θά θελα νά βρω.
Τί τά θέλω τά δικά σας; Είμαι ένας συνοδός σας,
εγώ έχω άλλο έργο, που δε μοιάζει στο δικο σας.

Άπ’ όλους τούς θησαυρούς ποϋ ναι στό καράβι έκεϊνο
‘o,τι θέλ’ καθείς άς πάρει, έγώ δέ θά άντιτείνω.
Μιά παράκληση δική μου, μιά χάρη σάς ζητώ,
ή δουλειά μου μ’ έπιβάλλει μεταξύ σας νά κρυφτώ.

Κάμποσο καιρό μή λέτε πώς δέν είμαι άφεντικό,
λέτε: ‘Έΐν’ ό άρχηγός μας”, μή μέ λέτε στρατηγό.
Έμπορου θά βάλλω ροϋχα καί θ’ αρχίσω νά πουλώ,
τό μυστικό νά φυλάξτε, σάν άδέρφια σάς καλώ».

Χάρηκαν οί πραματευτάδες, τοΰ καναν τιμή μεγάλη,
καί γονατιστά τοΰ λένε: «Δέ ζητάμε χάρη άλλη!
Μάς έχάρισες έκεϊνο πού καί ϊδιοι μας ζητούμε,
σοϋ χρωστάμε τή ζωή μας, πιστά θά σ’ υπηρετούμε».