უკმოვახვენ სარკმელნი და შევაქციე პირი გზასა,
ვიხედვიდი, ვიქარვებდი კაეშნისა ჩემგან ზრდასა,
შორს ამიჩნდა ცოტა რამე, მოცურვიდა შიგან ზღვასა,
მფრინველად ვთქვი, ანუ მხეცად, სხვას ვამსგავსე მე-მცა რასა!

მაშორვიდა, ვერად ვიცან; მომეახლა, იყო ნავი;
ორთა კაცთა, ტანად შავთა, თვით პირიცა ედგა შავი;
იქით-აქათ მოსდგომოდეს, ახლოს უჩნდა ოდენ თავი,
გამოიღეს, გამიკვირდა იგი უცხო სანახავი.

გამოზიდნეს იგი ნავი, გამოიღეს ბაღსა წინა,
მიიხედნეს, მოიხედნეს, ვინ გვიჭვრეტსო, სადა, ვინა,
ვერა ნახეს სულიერი, ვერცა რამან შეაშინა;
მე იდუმალ ვიხედვიდი, სულ-ღებული ვიყავ შინა.

მით ნავიდაღმა მათ რომე გარდმოსვეს კიდობანითა,
აჰხადეს, ქალი გარდმოხდა უცხოთა რათმე ტანითა,
თავსა რიდითა შავითა, ქვეშეთ მოსილი მწვანითა,
მზესა სიტურფედ ეყოფის, იყოს მისითა გვანითა.

რა მობრუნდა ქალი ჩემკე, შემოადგეს სხივნი კლდესა,
ღაწვთა მისთა ელვარება ელვარებდა ხმელთა, ზესა;
დავიწუხენ თვალნი, ყოლა ვერ შევადგენ, ვითა მზესა,
უკმოვიხაშ კარი, ჩემგან მათი ჭვრეტა ვერა ცნესა.

მოვიხმენ ოთხნი მონანი, ჩემსა წინაშე მდგომელნი,
ვუჩვენე: “ჰხედავთ, ინდოთა ტყვედ ჰყვანან შუქნი რომელნი?
ჩაეპარენით, ჩაედით წყნარად, ნუ ჩქარად მხლტომელნი,
მოგყიდონ, ფასი მიეცით, რისაცა იყვნენ მნდომელნი.

თუ არ მოგცენ, ნუღა მისცემთ, წაჰგვარეთ და დახოცენით,
მოიყვანეთ ისი მთვარე, ქმენით კარგად, ეცადენით!”
ჩემნი ყმანი ზედადაღმა ჩაეპარნეს, ვითა ფრენით,
დაევაჭრნეს, არ მოჰყიდეს, შავნი ვნახენ მეტად წყენით.

In Betrachtung trüb versunken, öffne ich die Fensterladen,
blick aufs Meer hin, denn vertreiben will ich jene schwarzen Schwaden.
Sieh, ein dunkler Punkt schwimmt draußen, fern den schlafenden Gestaden:
scheint ein Tier, vielleicht ein Vogel, in der Seeflut still zu baden?

Näher rückt es, und schon nehm ich eines Bootes Umriß wahr
und zwei Männer drin, zwei Schwarze, und ein Mädchen wunderbar …
Kaum ihr Antlitz unterscheid ich und das dunkle Lockenhaar.
Ja, sie landen! Die Erscheinung find ich allzu sonderbar.

Und sie ziehn das Boot ans Ufer, binden’s nah beim Garten fest,
um sich spähend, ob kein fremdes Wächteraug sich blicken läßt.
Nein, kein Mensch ringsum, nur raschelnd Nachtgeflügel im Geäst.
Ja, auch ich verharr auf stillem Posten, späh aus meinem Nest.

Ganz behutsam, wie sie landen, öffnen sie den Bootsverschlag,
und hervor tritt schlank die Jungfer, herrlich wie der junge Tag,
grün gewandet, doch ein schwarzer Schal um Kopf und Schultern lag.
Schön zu sein wie sie, gereichte selbst der Sonne nicht zur Klag.

Als die Maid sich zu mir wendet, fällt aufs Felsgebirg ein Strahl,
und vom Widerschein der Wangen glänzt der Himmel und das Tal;
wie vorm Blendelicht der Sonne, blinzeln meine Augen schmal.
Niemand merkt, wie ich die Türe schloß und mich hinunterstahl.

Vier der Knechte ruf ich, welche mir zum Dienst gerüstet stehn:
‚Schaut, ein Licht, das jene Inder raubten, könnt ihr leuchten sehn!
Schleicht euch näher, nur kein Sturmlauf! Wohlgesittet sollt ihr gehn
und die Maid, sofern sie käuflich, mir um jeden Preis erstehn.

Gilt kein Preis, nehmt sie gewaltsam, schlagt die schwarzen Kerle tot!
Bringt die schöne Mondin hierher, sorgsam achtet mein Gebot!‘
Flugs sind meine Leute drunten, feilschend stehn sie um das Boot,
doch das schwarze Pack ist störrisch, widersetzt sich, trotzt und droht.

მე სარკმელთა გარდავადეგ. რა შევიგენ, არ მოჰყიდეს,
მევუზახენ: “დახოცენით!” დაიპყრნეს და თავსა სჭრიდეს;
იგი ზღვასა შეასრივნეს, შემოადგეს ქალსა, სცვიდეს;
ჩავეგებე, გამოვჰგვარე, ზღვის პირს ხანსა არ დაზმიდეს.

რა გიამბო ქება მისი, რა სიტურფე, რა ნაზობა!
ვფიცავ, რომე იგი მზეა, არა ჰმართებს მზესა მზობა!
ვინ გაიცდის შუქთა მისთა, ვინ-მცა ვით ქმნა ნახაზობა!
მე თუ დამწვავს, აჰა მზად ვარ, აღარ უნდა ამას მზობა!”

ესე სიტყვა დაასრულა, ფატმან იკრნა პირსა ხელნი;
ავთანდილსცა აეტირნეს, გარდმოყარნა ცრემლნი ცხელნი;
ერთმანერთი დაავიწყდა, მისთვის გახდეს ვითა ხელნი,
ღვარმან, ზედათ მოდენილმან, გააწყალნა ფიფქნი თხელნი.

მოიტირეს.ყმამან უთხრა: “ნუღარ გასწყვედ, გაასრულე”.
ფატმან იტყვის: “მივეგებე, გული მისთვის ვაერთგულე,
გარდვუკოცნე ყოვლი ასო, თავი ამად მოვაძულე,
ზედა დავსვი ტახტსა ჩემსა, შევეკვეთე, გავესულე.

ვჰკადრე: “მითხარ, ვინ ხარ, მზეო, ანუ შვილი ვისთა ტომთა?
იმა ზანგთა სით მოჰყვანდი შენ, პატრონი ცისა ხომთა?”
მან პასუხი არა მითხრა მე სიტყვათა ესეზომთა,
ას-ნაკეცი წყარო ვნახე ცრემლთა, მისგან მონაწთომთა.

რა მივაჭირვე კითხვითა, მეტითა საუბარითა,
გულ-ამოხვინჩვით ატირდა მით რათმე ხმითა წყნარითა;
ბროლ-ლალსა ღვარი ნარგისთა მოსდის გიშრისა ღარითა;
მისი მწვრეტელი დავიწვი, გავხე გულითა მკვდარითა.

მითხრა: “შენ ჩემთვის, დედაო, ხარ უმჯობესი დედისა,
რას აქმნევ ჩემსა ამბავსა, ზღაპარი არის ყბედისა!
ღარიბი ვინმე, შემსწრობი ვარ უბედოსა ბედისა;
თუ რაცა მკითხო, ძალი-მცა გიგმია არსთა მხედისა!”

Vom Balkon geneigt, erkenn ich, daß die Strolche raufen wollen.
‚Macht sie nieder!‘ – und schon seh ich, wie die Inderköpfe rollen.
Rasch ins Meer die Leichen! Jener Jungfrau Schutz und Huld zu zollen,
eil ich schon hinab, entgegen der unsagbar Wundervollen.

Wie soll ich den zarten Zauber ihrer Schönheit wiedergeben?
Laß mich schwören: selbst die Sonne ist nicht Sonne mehr daneben.
Weder schaun, geschweige schildern kann man dieses Flammenweben;
aufzugehn in Glut vor solcher Strahlung, wär mein süßes Streben!“

Phatma schlug nach diesen Worten auf ihr Antlitz wild und weh.
Awthandil, mit ihr wehklagend, mehrt den heißen Tränensee.
Schon vergessen sie einander, jeder rast im eignen Weh!
Unterm Wasserfall der Zähren schmilzt der frisch gefallne Schnee.

Nassen Auges bat der Ritter: „Die Erzählung führ zum Ziel.“
Darauf Phatma: „Kaum sah ich sie, war’s, daß ihr mein Herz verfiel.
Ich bedeckte sie mit Küssen, merkte: ihr war’s allzuviel,
traulich setzt sie sich aufs Sofa, liebreich und voll Zartgefühl.

‚Sonnige, sprich, enträtsle‘, bat ich, ‚mir dein Kommen und Entstammen;
sag, wie fingen dich die Schwarzen, Herrin aller Himmelsflammen!‘
Doch sie schwieg, als gäb es Gründe, die zum Schweigen sie verdammen;
hundert Tränenströme sah ich, drin die schönen Augen schwammen.

Bald fiel ich mit meinem Fahnden, Forschen, Fragen ihr zur Last;
da begann sie still zu weinen, wie von tiefem Schmerz erfaßt,
den Kristall der Wangen netzte der Narzissen feuchter Glast.
Ach, sie weckte heißes Mitleid, da erstarb mein Herze fast.

‚Mehr als Mutter‘, sprach sie, ‚bist mir du, huldreichen Angesichts;
doch was soll dir meines Lebens Mär? Sie wär bloß Schwatz, sonst nichts.
Eine fremde Pilgrin bin ich, Kind des Kummers und Verzichts.
Sünde ist’s, nach mehr zu forschen, höherm Ratschluß widerspricht’s.‘

ვთქვი: “უჟამოდ არ წესია მოყვანა და მზისა ხმობა;
მომყვანელი გაშმაგდების და წაუვა ერთობ ცნობა;
ხმობა უნდა ჟამიერად, სააჯოსა ყოვლსა თხრობა.
რად არ ვიცი ამა მზისა საუბრისა უჟამობა?”

ავიყვანე იგი პირ-მზე ნაქები და ვერ ვთქვი უქი;
სურვილმან და მზემან მისმან, ძლივ დავმალე მისი შუქი,
ჩამოვჰბურე მრავალ-კეცი სტავრა მძიმე, არ-სუბუქი;
ცრემლსა სეტყვს და ვარდსა აზრობს, წამწამთაგან მოქრის ბუქი.

მოვიყვანე შინა ჩემსა იგი პირ-მზე ტანით ალვით,
მოვუკაზმე სახლი ერთი, შიგან დავსვი მეტად მალვით;
არვის ვუთხარ სულიერსა, შევინახე ფარვით, კრძალვით,
ერთი ზანგი ვამსახურე; მე შევიდი, ვნახი ხალვით.

ვით გიამბო საკვირველი მე, გლახ, მისი ყოფა-ქცევა,
დღე და ღამე გაუწყვედლად ტირილი და ცრემლთა ფრქვევა!
შევეხვეწი: “დადუმდიო”, წამ ერთ ჰქონდის ჩემი თნევა.
აწ უმისოდ ვით ცოცხალ ვარ, ჰაი ჩემთვის, ვაგლახ მე, ვა!

შინა შევიდი, მას წინა ედგის ცრემლისა გუბები,
შიგან სისხლისა მორევსა ეყრდნის გიშრისა შუბები,
მელნისა ტბათათ იღვრების სავსე სათისა რუბები,
შუა ძოწსა და აყიყსა ჭვირს მარგალიტი ტყუბები.

ჟამი ვერ ვპოვე კითხვისა ნიადაგ ცრემლთა ღვრისაგან,
თუ-მცა მეკითხა: “ვინა ხარ, ეგრე გასრული რისაგან?”
მჩქეფრად სისხლისა ნაკადი მოსდის ალვისა ხისაგან,
მას ხორციელი ვით გასძლებს სხვა, კიდეგანი ქვისაგან!

არად უნდის საბურავი, არცა წოლა საგებლითა,
მიწყივ იყვის რიდითა და მით ერთითა ყაბაჩითა,
მკლავი მისი სასთაულად მიიდვის და მიწვის მითა,
ძლივ ვაჭამი ცოტა რამე ათასითა შეხვეწითა.

Ich begriff: es gilt, die Sonne nicht zur Unzeit zu beschwören;
denn sie könnte sonst verwirren, blenden und den Geist verstören.
Zur gebotnen Stunde läßt sich Frag und Bitte wohl erhören.
Wollt ich Zwiesprach jetzt erzwingen – klar, daß wir nur Zeit verlören.

Heim bracht ich die Holde, Lichte (anders kann ich sie nicht nennen).
Wo sie weilt, herrscht unabblendbar Licht und strahlendes Entbrennen;
selbst mit schwer-brokatnem Vorhang hab ich’s nicht verhüllen können.
Von der frostbereiften Rose rann’s, als ob Sturzbäche rönnen.

Heimlich führt ich nun die Schönste, Pappelschlanke in mein Haus,
brachte sie in die Gemächer eines stillen Nebenbaus;
niemand sah den holden Findling, keine Nachricht drang hinaus.
Außer mir kam nur ein Mohr her, sonsten weder Mensch noch Maus.

Nicht zu schildern, wie das Mädchen litt am ungestillten Sehnen;
Tag und Nacht vergoß die Gute heiße Bäche bittrer Tränen,
hielt nur ein, wenn ich: ‚Genug!‘ rief, wagte nicht, sich aufzulehnen.
Wie nun leb ich, da sie fort ist und mir leer die Tage gähnen!

Aufgelöst in Tränen saß sie, trat ich in ihr traulich Zimmer;
und die Wimpernspeere staken tief in Tintenschalen immer;
aus achatnen Teichen schöpfend, leerten sich die Schalen nimmer.
Zwischen zwei Korallenlippen schmolz gereihter Perlen Schimmer.

Ihre Tränenströme, schwellend, hinderten mich, sie zu fragen:
‚Sag, wer bist du? woher kommst du? nenn die Leiden, die dich plagen!‘
Herzblut sah wie Harz man quellend aus dem Pappelbaume schlagen.
Nein, kein Mensch, im Fleische wandelnd, nur ein Stein kann dies ertragen.

Sie verschmähte Pfühl und Decke, wollt vom Daunenbett nichts wissen,
trug allzeit denselben Umhang, Rock und Schleier, nie verschlissen;
ihren eignen Arm nur schob sie untern Kopf, des Nachts, als Kissen.
Bat ich tausendmal: ‚So iß doch!‘, nahm sie zögernd einen Bissen.

სხვა გიამბო საკვირველი რიდისა და ყაბაჩისა;
ვარ მნახავი ყოვლისავე უცხოსა და ძვირფასისა,
მაგრა მისი არა ვიცი, ქმნილი იყო რაგვარ რისა:
სილბო ჰქონდა ნაქსოვისა და სიმტკიცე – ნაჭედისა.

მან ტურფამან სახლსა ჩემსა ეგრე დაყო ხანი დიდი.
ვერ გავანდევ ქმარსა ჩემსა, შესმენისა მქონდა რიდი;
ვთქვი: ” თუ ვუთხრობ, ვიცი, დარბაზს გაამჟღავნებს ისი ფლიდი”.
ესე მეყო საგონებლად, კვლა შევიდი, კვლა გავიდი.

ვთქვი: “თუ არ ვუთხრა, რა ვუყო ჩემგან რა მოეგვარების?
არცა რა ვიცი, რა უნდა, რა ვისგან მოეხმარების;
ქმარი რა მიგრძნობს, მო-ცა-მკლავს, ვეღარა მომეფარების;
ვითა დავმალო ნათელი, ვინ მზესა დაედარების?!

მე, გლახ, მარტომან რა ვუყო, მიმატებს ცეცხლთა დებასა!
მო და გავანდო, ნუ შევალ უსენის შეცოდებასა;
არ გამამჟღავნოს, ვაფიცო, თუ მომცემს იმედებასა,
სულსა ვერ წასწყმედს, ვერა იქმს ფიცისა გაცუდებასა.

მივე მარტო, ქმარსა ჩემსა ველაღობე, ველაციცე,
მერმე ვუთხარ: “გითხრობ რასმე, მაგრა პირველ შემომფიცე,
არვის უთხრა სულიერსა, საფიცარი მომეც მტკიცე”.
ფიცი ფიცა საშინელი: “თავიცაო კლდესა ვიცე!

რაცა მითხრა, სიკვდილამდის არვის ვუთხრა სულიერსა,
არა ბერსა, არა ყმასა, მოყვარესა, არცა მტერსა”.
მერმე ვუთხარ ყველაკაი უსენს, კაცსა ლმობიერსა:
მოდი, მომყევ აქა სადმე, მე, გიჩვენებ მზისა ფერსა.

ადგა, ამყვა და წავედით, შევლენით კარნი სრისანი.
უსენ გაჰკვირდა, გა-ცა-კრთა, რა შუქნი ნახნა მზისანი;
თქვა: “რა მიჩვენე, რა ვნახე, რანია, ნეტარ, რისანი?!
თუ ხორციელი არის-მცა, თვალნიმცა მრისხვენ ღმრთისანი!”

Ihr Gewand noch sollt ich schildern und des Schleiers Faltenfall;
kostbar seltne Kleider sah ich oft, von weit und überall,
aber nie noch solchen Schleier, rätselvoll wie Nachtkristall,
weiche Webe und zugleich doch fest wie Schmiedwerk von Metall.

So beherbergt ich die Holde gern bei mir noch manchen Mond;
hielt’s geheim vor meinem Gatten, der war allzu schwatzgewohnt –
der geht, sagt ich mir, zu Hofe, plaudert aus, wer bei mir wohnt.
Also ward ich, bei ihr weilend, von der Sorge nicht verschont.

Doch ich dachte: ‚Schweig ich weiter, wie soll ich ihr beistehn, nützen?
Wüßt ich, was sie braucht, was not tut, um sie förderlich zu stützen!
Käm mein Mann dahinter, tät mich keine Macht vorm Tode schützen.
Lang kann man der Sonne Leuchtkraft nicht bemänteln noch bemützen.

Wie soll ich Unselige handeln? Mich verfolgt das Höllenfeuer!
Ich will mich Ussejn eröffnen, Hehlen scheint mir nicht geheuer.
Schweigepflicht laß ich ihn schwören, daß er’s eidlich mir beteuer.
Wortbruch, scheint mir, wird er scheuen; Sorg ums Seelenheil macht treuer.‘

Einst besucht ich meinen Gatten, strich ihm zärtlich die Frisur,
sprach dann: „Hör nun ein Histörchen, doch erst schwör mir einen Schwur:
daß du mein Geheimnis hütest, es gehör uns beiden nur.‘
‚Mög mein Schädel gleich zerschellen‘, schwor er, ‚wenn’s mir je entfuhr!

Keiner Seel ein Sterbenswörtchen, dies gelob ich, bis zum Grabe;
jung und alt nicht, Freund und Feind nicht, nun ich dies geschworen habe.‘
Jetzt gestand ich. Denn Ussejn war ein gemütlich alter Knabe.
‚Folg mir, Mann, du sollst sie schauen, jene sonnige Himmelsgabe.‘

Er erhob sich, und wir schritten durch die Pforten des Palastes;
und Ussejn, zutiefst erschüttert, ward ansichtig unsres Gastes.
‚Dies dein Sonnenwunder‘, sprach er, ‚keines Menschen Sinn erfaßt es.
Gott verdamm mich, nenn ich irdisch soviel himmlisch Unverblaßtes!‘

ვთქვი, თუ: “არცა რა მე ვიცი ამისი ხორციელობა,
რაცა არ გითხარ, მის მეტი არა მაქვს მეცნიერობა;
მე და შენ ვჰკითხოთ, ვინ არის, ვისგან სჭირს ისი ხელობა,
ნუთუ რა გვითხრას, ვეაჯნეთ, ქმნას დიდი ლმობიერობა”.

მივედით, გვქონდა ორთავე კრძალვა მისისა კრძალისა;
ვჰკადრეთ, თუ: “მზეო, სახმილი გვედების შენგან ალისა,
გვითხარ, რა არის წამალი მთვარისა შუქ-ნამკრთალისა?
რას შეუქმნიხარ ზაფრანად შენ, ფერად მსგავსი ლალისა?”

რაცა ვჰკითხეთ, არა ვიცი, ესმა, ანუ არ ისმენდა:
ვარდი ერთგან შეეწება, მარგალიტსა არ აჩენდა;
გველნი მოშლით მოეკეცნეს, ბაღი შეღმა შე-რე-შენდა,
მზე ვეშაპსა დაებნელა, ზედა რადმცა გაგვითენდა!

ვერა დავჰყარეთ პასუხი ჩვენ საუბრითა ჩვენითა:
ვეფხი-ავაზა პირ-ქუშად ზის, წყრომა ვერ ვუგრძენითა.
კვლაცა ვაწყინეთ, ატირდა მჩქეფრად ცრემლისა დენითა,
არა ვიციო, მიმიშვით!- ეს ოდენ გვითხრა ენითა.

დავსხედით და მას თანავე ვიტირეთ და ცრემლი ვლამეთ,
რაცა გვეთქვა, შევინანეთ, სხვამცა რაღა შევიწამეთ!
ძლივ ვიაჯეთ დადუმება, დავადუმეთ, დავაამეთ,
ჩვენ მივართვით ხილი რამე, მაგრა ვერა ვერ ვაჭამეთ.

უსენ იტყვის: “ბევრ-ათასნი ჭირნი ამან ამიხოცნეს;
ესე ღაწვნი მზისად ხმანან, კაცთაგანმცა ვით იკოცნეს!
უმართლეა, ვერ-მჭვრეტელმან თუ პატიჟნი იასოცნეს,
მე თუ შვილნი მირჩევნიან, ღმერთმან იგი დამიხოცნეს!”

მას ვუჭვრიტეთ დიდი ხანი, წამოვედით სულთქვმით, ახით;
შეყრა გვიჩნდის სიხარულად, გაყრა დიდად ვივაგლახით;
ვაჭრობისა საქმისაგან მოვიცალით, იგი ვნახით,
გული ჩვენი გაუშვებლად დაეტყვევნეს მისით მახით.

‚Mir ist selber fremd‘, versetzt ich, ‚ob die Maid aus Fleisch und Blut.
Was ich wußte, sagt ich redlich; weiß nicht, was ihr wehe tut.
Laß uns sie gemeinsam fragen: welche Ursach, wessen Wut
macht dich rasend? – Möglich, daß sie uns zu antworten geruht.‘

Näher traten wir und strebten, ihr Vertrauen zu erregen,
sprachen auf sie ein: ‚Du Sonne, wir verbrennen deinetwegen.
Nenn uns die Arznei, o Mondin, um dein Herz gesund zu pflegen.
Was mag safrangelbe Schatten auf die Blutrubine legen?‘

Nein, ich weiß nicht recht, vernahm sie unsre Fragen oder nicht;
unentfaltet blieb die Rose und verbarg der Perlen Licht;
aus den schwarzen, wirr verschlungnen Flechten hob sie ihr Gesicht.
Doch des Drachens dunkle Flügel deckten uns der Sonne Sicht.

Fruchtlos blieben unsre Fragen, jene schwieg im Widerstreit.
Eine Tigrin, traurig-böse, saß sie: Zorn entsprang dem Leid.
Doch aufs neue strömten Tränen einer großen Traurigkeit.
‚Laßt mich doch, ich weiß nichts!‘ rief sie, dies – ihr einziger Bescheid.

Also teilten wir den Kummer, setzten uns zu ihr und weinten;
wir bereuten unsre Worte, die so irrig wohlgemeinten.
Doch nur halb ward sie besänftigt, als wir unsre Mühn vereinten.
Früchte brachten wir, doch ihre Augen wiesen ab, verneinten.

Und Ussejn sprach: ‚Solch ein Anblick heilt von tausend Kümmernissen;
diese süßen Sonnenwangen – kann des Mannes Mund sie küssen?
Recht hat, wer die Maid bedauert; viel hat sie erdulden müssen.
Wenn ich meine Kinder vorzieh, laß mich Gott die Kinder missen!‘

Löste man von ihr die Augen, schien’s, daß man vor Leid vergeh;
tat es wohl, bei ihr zu weilen, tat der Abschied doppelt weh.
Nach des Alltags Marktgeschäften eilten wir zu unsrer Fee;
unser Herz war ihr verfallen, wußte nicht, wie ihm gescheh.

რა გარდახდა ხანი რამე, გამოვიდეს ღამე-დღენი,
უსენ მითხრა: “არ მინახავს ძოღანდითგან მეფე ჩვენი.
მივაზირებ, წავალ, ვნახავ, ვუდარბაზო, ვუძღვნა ძღვენი”.
მოვახსენე: “დია, ღმერთო, ბრძანებაა ეგე თქვენი!”

უსენ ტაბაკსა დააწყო მარგალიტი და თვალები.
დავჰვედრე: “დარბაზს დაგხვდების დარბაზის ერი მთრვალები;
ამა ქალისა ამბავსა, მომკალ, თუ არ ეკრძალები”.
კვლა შემომფიცა: “არ ვიტყვი, თავსაცა მეცეს ხრმალები!”

უსენ მივიდა, ხელმწიფე დაჰხვდა ნადიმად მჯდომელი-
უსენ არიფი მეფისა, მეფეა მისი მნდომელი-
წინა მიისვა, შეიძღვნა, ძღვენი მიართვა რომელი.
აწ ჰნახო მთრვალი ვაჭარი, ცქაფი, უწრფელი მწთომელი.

რა მეფემან უსენს წინა სვა მრავალი დოსტაქანი,
კვლა შესვეს და კვლა აუვსნეს სხვა ფარჩნი და სხვა ჭიქანი.
დაავიწყდეს იგი ფიცი, რა მუსაფი, რა მაქანი!
მართლად თქმულა: “არა ჰმართებს ყვავსა ვარდი, ვირსა რქანი”.

უთხრა დიდმან ხელმწიფემან უჭკუოსა უსენს, მთრვალსა:
“დია მიკვირს, საძღვნოდ ჩვენად სით მოიღებ ამა თვალსა,
მარგალიტსა დიდროანსა, უმსგაცსოსა ჰპოვებ ლალსა?
ვერ გარდვიხდი, თავმან ჩემმან, ძღვენთა შენთა ნაათალსა”.

თაყვანის-სცა უსენ, ჰკადრა: “ჰე მაღალო ხელმწიფეო,
ზეცით შუქთა მომფენელო, მარჩენელო არსთა, მზეო!
რაცა სხვა მაქვს, ვისი არის ოქრო, თუნდა საჭურჭლეო?
დედის მუცლით რა გამომყვა? მბოძებია თქვენგან მეო.

ამას გკადრებ, თავმან თქვენმან, არა გმართებს მადლი ძღვნისა;
სხვა რამე მითქს სასძლო თქვენი, შესართავი თქვენის ძისა;
მას უცილოდ დამიმადლებთ, ოდეს ჰნახოთ მსგავსი მზისა,
მაშინ მეტად გაამრავლოთ თქვენ ბრძანება ნეტარძისა”.

Hurtig lief die Zeit, der flinken Tage und der Nächte Flucht.
Einmal sprach Ussejn: ‚Hab lange unsern König nicht besucht.
Meinst du nicht, ich soll zu Hofe? So verlangt’s die Pflicht und Zucht.‘
‚Mann, dein Wunsch‘, versetzt ich höflich, ‚hat für mich Gewicht und Wucht.‘

Eine Handvoll Edelsteine nahm er mit, als Gastgeschenk.
Ich ermahnte ihn: ‚Bei Hofe herrscht betrunknes Mannsgedräng.
Gib die Maid nicht preis (mein Tod wär’s), sei des Schwurs wohl eingedenk!‘
‚Keine Silbe‘, schwor er, ‚wenn man mit gezücktem Dolch mich zwäng!‘

Hör: Ussejn fand seinen Herrscher schon bei lärmendem Gelag.
Unser König war dem Kaufherrn Freund und Bruder manchen Tag,
dankte für die Gaben, setzte ihn vor sich, wie er’s gern mag.
Sieh nun, was ein trunkner Händler raschen Wurfs und Schwungs vermag!

Ganz in Weindunst war der König längst vor seinem Gast getaucht,
und dann leerten sie noch manchen Silberbecher, wohlgebaucht.
Schwüre sind vergessen, Mekka samt Koran in nichts verraucht!
Braucht der Rabe denn die Rose? Wie der Esel Hörner braucht.

Seinem Kaufmann dankt der König, lobt den Narrenkopf voll Wein:
‚Braver Bursch Ussejn, du spendest mir erstaunliches Gestein,
bringst Rubine, Riesenperlen, prachtvoll, sagst mir niemals nein.
Wie belohn ich dich? Kein Zehntel deines Reichtums nenn ich mein.‘

‚Hoher Herr! in Ehrfurcht beug ich‘, sprach Ussejn, ‚vor Euch mein Haupt,
Strahlenspender und Ernährer, dem jed Wesen dankt und glaubt!
Was, dem Mutterleib entsprossen, was besaß ich überhaupt?
Gold, Kleinodien – all mein Eignes ist von Euch erborgt, erlaubt!

Fürst! kein Dank für diesen Plunder werd aus Euerm Munde laut!
Eine beßre Gabe wüßt ich: Eurem Sohn die rechte Braut!
Danken dürft Ihr mir, sobald Ihr jenes Wunderweib erschaut.
Dann beglückwünscht Ihr Euch selber, und das selige Herz zertaut.‘

რას ვაგრძელებდე! გატეხა ფიცი, სიმტკიცე სჯულისა,
უამბო პოვნა ქალისა, მჭვრეტთაგან მზედ სახულისა.
მეფესა მეტად ეამა, მიეცა ლხინი გულისა,
უბრძანა დარბაზს მოყვანა, სრულ-ქმნა უსენის თქმულისა.

მე აქა ჩემსა ამოდ ვჯე, მუნამდის არ მიკვნესია.
შემოდგა კარსა მეფისა მონათა უხუცესია,
თანა ჰყვა მონა სამოცი, ვით ხელმწიფეთა წესია,
მოვიდეს; მეტად გავკვირდი, ვთქვი: “რამე საქმე ზესია”.

მისალამეს, “ფატმან! – მითხრეს – ბრძანებაა ღმრთისა სწორთა:
დღეს რომელი უსენ შესძღვნა ქალი, მსგავსი მზეთა ორთა,
აწ მოგვგვარე, წავიყვანოთ, ვლა არ გვინდა გზათა შორთა”.
ესე მესმა, დამტყდეს ცანი, რისხვა ღმრთისა ეცა გორთა.

მე გაკვირვებით კვლა ვჰკითხე: “რა ქალი გინდა, რომელი?”
მათ მითხრეს: “უსენ შემოსძღვნა პირი ელვათა მკრთომელი”.
არას მარგებდა, დაესკვნა დღე ჩემი სულთა მხდომელი,
ავთრთოლდი, ავდეგ ვეღარა, ვერცა ქვე ვიყავ მჯდომელი.

შევე, ვნახე იგი ტურფა მტირალად და ცრემლ-დასხმულად,
ვჰკადრე: “მზეო, ბედმან შავმან ვით მიმუხთლა, ჰხედავ, რულად!
ცა მობრუნდა რისხვით ჩემკე, იავარ-მყო, ამფხვრა სრულად,
შემასმინეს, მეფე გითხოვს, ვარ ამისთვის გულ-მოკლულად”.

მან მითხრა: “დაო, ნუ გიკვირს, ეგე რაზომცა ძნელია!
ბედი უბედო ჩემზედა მიწყივ ავისა მქმნელია.
კარგი რამ მჭირდეს, გიკვირდეს, ავი რა საკვირველია!
სხვა-და-სხვა ჭირი ჩემ ზედა არ ახალია, ძველია”.

თვალთათ ვითა მარგალიტი გარდმოყარა ცრემლი ხშირი,
ადგა ასრე გულ-უშიშრად, ვეფხი იყო, ანუ გმირი,
ლხინი ლხინად არად უჩნდა, მართ აგრევე ჭირად ჭირი.
მთხოვა, გარე აჯიღითა მოიბურა ტანი, პირი.

Doch wozu lang weiterreden? Er bespie den heiligen Eid.
Preis gab er des Findlings Zuflucht und verriet die Sonnenmaid.
Nun, Fürst Melik war’s zufrieden, in sein Herz floß Heiterkeit;
er befahl: herbei die Jungfer! – Und schon lief man dienstbereit.

Ahnungslos saß ich zu Hause, war getrost und guter Dinge.
Sah den Wachthauptmann der Hofburg hier vorm Tor. Was der wohl bringe?
Mit ihm sechzig Mann, laut Vorschrift, harnischblank, mit Schild und Klinge.
Nun, ich laß sie ein und dachte: sicher geht’s um wichtige Dinge.

‚Gruß dir, Phatma!‘ sprach der Hauptmann, ‚mich befahl der Fürst hierher.
Er verlangt sein Angebinde, jenes Schönchen hoch und hehr.
Gib die Maid heraus, man wartet, zögre mir nicht allzusehr.‘
Da erstarrt ich. Himmel stürzten zornvoll und wie Berge schwer.

Mit gespieltem Staunen fragt ich: ‚Welches Mädchen meinst du denn?‘
‚Das Geschenk Ussejns an Melik‘, sprach er, ‚welches ich nicht kenn.‘
Hoffnung schwand, das Ende nahte. Und da half mir kein Geflenn.
Ich erbebte, konnte weder stehn noch sitzen. Sieh: ich renn.

Ja, ich rannte zu der Süßen. Die in Tränen Aufgelöste
hört mich an. ‚Das ungetreue Los versagt, daß ich dich tröste.
Schwere Prüfung schickt der Himmel‘, ruf ich, ,der vom Heil entblößte!
Ausgeliefert sind wir: nach dir greift der Mächtigste und Größte!‘

‚Wundre dich nicht, Schwester‘, sprach sie, ‚wär mein Los auch noch so schlimm.
Denn seit je erweist das Schicksal mir nur seinen Groll und Grimm.
Eher wundre dich, wenn einmal mir das Glück lacht, und vernimm:
Altbekannt im Chor der Plagen ist mir jede Einzelstimm.‘

Düstre Brauen, nasse Augen, und die Wimpern tränenperlig –
stand sie furchtlos auf, voll Ruhe, tigerkühn, die Heldin herrlich.
Freud und Leid verachtend, fand sie die Gefahr nicht mehr gefährlich,
bat mich nur um einen Schleier, gegen Blicke frech-begehrlich.

შევე საჭურჭლეს, რომელსა ფასი არ დაედებოდა,
თვალ-მარგალიტი ავიღე, რაც ოდენ ამეღებოდა,
თვითო და თვითო თვითოსა ქალაქსა ეფასებოდა,
მივე, მას წელთა შევარტყი, შავ-გული ვისთვის კვდებოდა.

ვარქვი: “ჩემო, განაღ სადმე გეხმარების ესეგვარი”.
მათ მონათა ხელთა მივეც იგი პირი, მზისა დარი.
ცნა მეფემან, მოეგება; ჰკრეს ტაბლაკსა, გახდა ზარი;
იგი მივა თავ-მოდრეკით წყნარი, არას მოუბარი.

ზედა მოატყდა მჭვრეტელი, გახდა ზათქი და ზარები,
ვერ იჭირვიდეს სარანგნი, მუნ იყო არ-სიწყნარები;
იგი რა ნახა მეფემან, საროსა მსგავსი ნარები,
გაკრთომით უთხრა: “ჰე, მზეო, აქა ვით მოიგვარები?”

ვით მზემან, მისნი მჭვრეტელნი შექმნნა თვალისა მფახველად;
მეფემან ბრძანა: “გამხადა ნახული მე უნახველად,
ღმრთისაგან კიდე ვინ-მც იყო კაცი ამისად მსახველად!
ჰმართებს ამისთა მიჯნურთა, ხელნი თუ რბოდენ, გლახ, ველად!”

გვერდსა დაისვა, ეუბნა ტკბილითა საუბარითა:
მითხარო, ვინ ხარ, ვისი ხარ, მოსრული ვისით გვარითა?
მან არა გასცა პასუხი პირითა, მზისა დარითა;
თავ-მოდრეკილი დაღრეჯით ქვე ზის ცნობითა წყნარითა.

არ ისმენდა მეფისასა, რასა გინდა უბრძანებდა,
სხვაგან იყო გული მისი, სხვასა რასმე იგონებდა;
ვარდი ერთგან შეეწება, მარგალიტსა არ აღებდა,
მჭვრეტნი მისნი გააკვირვნა, რასა-მცა ვინ იაზრებდა!

მეფე ბრძანებს: “რა შევიგნათ, გული ჩვენი რით იხსნების?
ამა ორთა კიდეგანთა აზრი არა არ იქმნების:
ან ვისიმე მიჯნურია, საყვარელი ეგონების,
მისგან კიდე არვისად სცალს, ვეღარცა ვის ეუბნების.

Schleunig holt ich aus der Kammer, wo ein Mohr den Eintritt wehrt,
soviel Gold und Edelsteine, als die Eile mir gewährt.
Jeder von den feinen Steinen war ein ganzes Städtchen wert.
Hab mit meinen Kostbarkeiten rasch des Mädchens Gurt bewehrt.

‚Gold macht wehrhaft, Liebste‘, sagt ich, ‚vielleicht kommt’s dir noch zugut.‘
Seufzend gab ich die Erhabne in der rauhen Mannschaft Hut.
Melik kommt dem Zug entgegen mit Getrommel und Getut.
Doch die Maid, gesenkten Hauptes, zeigt nicht Furcht noch Wankelmut.

Rings im Burghof Lärm und Neugier. Jeder will die Schönheit schauen.
Auch die Wache mit der Pike kann den Menschenstrom nicht stauen.
Und der Fürst gewahrt die Göttin der zypressenschlanken Frauen.
‚Eine Sonn auf Erden?‘ fragt er, staunt mit hochgezognen Brauen.

Alles blinzelt wie geblendet vor der holden Offenbarung.
‚Mir erfahrnem Mann‘, ruft Melik, ‚schwindet jegliche Erfahrung!
Niemand außer Gott ertrüge solchen Wunders Augennahrung!
Irrsinn strafte jeden Narren, dächt er hier ans Glück der Paarung!‘

Neben sich setzt sie der Herrscher, dringt in sie mit sanftem Wort:
‚Liebste, sprich, wer bist du? Nennt sich Heimat dir ein Erdenort?‘
Stumm bleibt die erlauchte Schöne, wahrt des Schweigens Rätselhort;
ganz abweisend, ganz abwesend, senkt sie Stirn und Augen dort.

Sitzt wie taub und nichts vernimmt sie von des Königs klugen Reden;
anderswo sind Herz und Sinne, spinnen weite Sehnsuchtsfäden.
Rosenlippen sind versiegelt, wie der Lider Fensterläden.
Zu gedankenvollem Staunen zwingt ihr edler Anblick jeden.

‚Findet unser Herz die Auskunft, die sich selbst nicht widerstritte?‘
frug der Fürst. ‚Nur zwei sind denkbar, ausgeschlossen jede dritte.
Daß sie einen Liebsten hätte; daß sie, sein gedenkend, litte;
ihm allein ihr Sinnen weihte, wär sie auch in unsrer Mitte.

ანუ არის ბრძენი ვინმე, მაღალი და მაღლად მხედი,
არცა ლხინი ლხინად უჩანს, არცა ჭირი ზედას-ზედი;
ვით ზღაპარი, ასრე ესმის უბედობა, თუნდა ბედი,
სხვაგან არის, სხვაგან ფრინავს, გონება უც ვითა ტრედი.

ღმერთმან ქმნას, შინა მოვიდეს ძე ჩემი გამარჯვებული,
მე დავახედრო ესე მზე, და-, მისთვის დამზადებული;
მან ათქმევინოს ნუთუ რა, ჩვენცა ვცნათ გაცხადებული,
მუნამდის მთვარე შუქ-კრთომით ჯდეს, მზისა მოშორვებული”.

ხელმწიფისა შვილსა გითხრობ კარგსა ყმასა, გულოვანსა,
უებროსა ზნედ და თვალად, შვენიერსა პირსა, ტანსა;
მაშინ ლაშქარს წასრულ იყო, მუნ დაჰყოფდა დიდსა ხანსა,
მამა მისთვის ამზადებდა მას, მნათობთა დასაგვანსა.

მოიღეს, ტანსა ჩააცვეს შესამოსელი ქალისა,
მას ზედა შუქი მრავალი ჩნდა მნათობისა თვალისა,
დაადგეს თავსა გვირგვინი ერთობილისა ლალისა,
მუნ ვარდსა ფერი აშვენებს ბროლისა გამჭვირვალისა.

მეფემან ბრძანა: “მოკაზმეთ საწოლი უფლის-წულისა!”
დაუდგეს ტახტი ოქროსა, წითლისა მაღრიბულისა;
ადგა თვით დიდი ხელმწიფე, პატრონი სრისა სრულისა,
მას ზედა დასვა იგი მზე, ლხინი მჭვრეტელთა გულისა.

უბრძანა ცხრათა ხადუმთა დადგომად მცველად კარისად;
ხელმწიფე დაჯდა ნადიმად, მსგავსად მათისა გვარისად;
უბოძა უსენს უზომო მუქფად მის მზისა დარისად.
სცემენ ბუკსა და ტაბლაკსა მოსამატებლად ზარისად.

გააგრძელეს ნადიმობა, სმა შეიქმნა მეტად გრძელი,
ქალი პირ-მზე ბედსა ეტყვის: “რა ბედი მიც ჩემი მკლველი!
სადაური სად მოსრულ ვარ, ვის მივჰხვდები ვისთვის ხელი,
რა ვქმნა, რა ვყო, რა მერგების, სიცოცხლე მჭირს მეტად ძნელი!”

Oder wär dies edle Mädchen eine hochgemute Waise,
Leid und Freude gleich mißachtend, wie der abgeklärte Weise,
Glück und Unglück für ein Märchen nehmend, leicht und wechselweise,
fern hinflatternden Gedankens, nach der Tauben Art und Weise.

Gebe Gott, daß bald mein Sohn mir heimkehrt, glückhaft, sieggekrönt;
möge diese Maid ihm Braut sein, Sonne, die den Sieg verschönt!
Vielleicht löst er ihr die Zunge, daß uns ihr Bericht ertönt.
Bis dahin sei, stille Mondin, mit dem Schicksal ausgesöhnt.‘

Nun, der Königssohn, der Erbprinz, war ein tapfrer junger Mann,
über dessen Geist und Schönheit man nur Gutes sagen kann.
Fern war er, auf langer Kriegsfahrt, wo ihm mancher Mond verrann,
ahnte nicht, daß hier der Vater ihm die Himmelsbraut gewann.

Kammerfrauen kamen artig, brachten ihr die Brautgewänder;
dem Juwelenputz entblitzten Strahlenbündel, Funkenspender;
ein Rubinreif krönt des Mädchens Stirn, ein wahrer Funkenblender,
und die Rose ziert ein klarer Sternkristall, ein Lichtverschwender.

‚Schmückt das Schlafgemach der jungen Thronprinzessin, fein und hold!‘
ruft der Fürst. Man läuft und holt ihm einen Thron aus rotem Gold.
Und der Herr, vor dem die ganze Hofburg zittert, wenn er grollt,
steht selbst auf und hebt die Thronbraut in den Sitz, den er ihr zollt.

Neun Eunuchen stellt er innen vor die Kammertür als Wachen;
setzt sich wieder zu den Rittern, die da tafeln, zechen, lachen;
schenkt Ussejn, ihn abzufinden, edle Gold- und Silbersachen.
Trommeln hier, Trompeten dort, die den Tumult vertausendfachen.

Und im Übermut der Festnacht weiter tobt das Trinkgelage.
‚Wehe!‘ spricht die Maid zum Schicksal, ‚böse Prüfung, bittre Plage!
Wie geriet ich her? wem fall ich da anheim trotz Harm und Klage?
Ach, was tun? wie überleb ich diese schwersten Lebenstage?

კვლაცა იტყვის: “ნუ დავაჭნობ შვენებასა ვარდთა ფერსა,
ვეცადო რას, ნუთუ ღმერთმან მომარიოს ჩემსა მტერსა!
სიკვდილამდის ვის მოუკლავს თავი კაცსა მეცნიერსა?
რა მისჭირდეს, მაშინ უნდან გონებანი გონიერსა!”

ხადუმნი უხმნა, უბრძანა: “ისმინეთ”, მოდით ცნობასა!
მოღორებულ ხართ, დამცთარ ხართ თქვენ ჩემსა პატრონობასა,
დამცთარა თქვენი პატრონი, ჩემსა თუ ლამის სძლობასა,
ჩემთვის ბუკსა და ტაბლაკსა ცუდად, გლახ, იცემს, ნობასა.

არ ვარგ ვარ თქვენად დედოფლად, ჩემი გზა კიდეგანია;
მაშოროს ღმერთმან მამაცი, პირად მზე, სარო-ტანია!
სხვასა რად მნუკევთ საქმესა? ჩემნი საქმენი სხვანია!
თქვენ თანა ჩემი სიცოცხლე არ ჩემი შესაგვანია.

უცილოდ თავსა მოვიკლავ, გულსა დავიცემ დანასა,
თქვენ დაგხოცს თქვენი პატრონი, სოფელს ვერ დაჰყოფთ ხანასა;
ესე სჯობს: მოგცე საჭურჭლე, მძიმე მარტყია ტანასა,
მე გამაპარეთ, გამიშვით, თვარა დაიწყებთ ნანასა”.

შემოიხსნა მარგალიტი, შემოერტყა რაცა თვალი,
მოიხადა გვირგვინიცა გამჭვირვალი ერთობ ლალი;
მისცა, უთხრა: “გამომიღეთ, გეაჯები გულ-მხურვალი,
მე გამიშვით, ღმერთსა თქვენსა მიავალეთ დიდი ვალი”.

მონათა მიჰხვდა სიხარბე მის საჭურჭლისა ძვირისა,
დაჰვიწყდა შიში მეფისა, ვითა ერთისა გზირისა,
გამოპარება დაასკვნეს მის უებროსა პირისა.
ნახეთ, თუ ოქრო რასა იქმს, კვერთხი ეშმაკთა ძირისა!

რა ოქრო მისთა მოყვასთა აროდეს მისცემს ლხენასა,
დღედ სიკვდილამდის სიხარბე შეაქმნევს კბილთა ღრჭენასა:
შესდის და გასდის, აკლია, ემდურვის ეტლთა რბენასა,
კვლა აქა სულსა დააბამს, დაუშლის აღმაფრენასა.

Darf ich meine Rosenschönheit welken lassen und verraten?
Feindlich Schicksal, vielleicht zwing ich’s, bin von Gott ich wohlberaten!
Um sich selbst dem Tod zu weihen, muß man der Vernunft entraten.
Wann tut die Vernunft am meisten not? Wenn wir in Not geraten!‘

Zu den Wächtern spricht sie: ‚Hört mich, daß ihr euch zum Heil besinnt!
Ihr bewacht mich sehr zu Unrecht, man betrügt euch, macht euch blind.
Irr geht euer Herr, vermeint er, daß er mich ins Haus gewinnt.
Ganz umsonst und sinnlos lärmen Horn und Pauken in den Wind.

Wenig taug ich euch zur Herrin, wandelnd fern auf andern Wegen.
Sei der Prinz zypressenherrlich, möge Gott mich vor ihm hegen.
Drängt mich nicht mit Bitten, Fragen; andre Wünsche muß ich pflegen.
Daß ich euer Dasein teilte – wißt, Gott selber ist dagegen.

Willens bin ich, mich zu töten, mein Entschluß steht hart und fest.
Sicher ist, daß euer Herr dann seinen Grimm an euch ausläßt.
Seht, voll Gold steckt dieser Gürtel; nehmt das Gold und mich vergeßt!
Gebt mich frei, sonst wär ja euer Untergang der bittre Rest.‘

Und sie löst des Gürtels Schließen, holt Geschmeid und Schmuck hervor;
nimmt vom Haupte den Rubinreif, edler Steine roten Flor,
spricht: ‚Ich bitt euch heißen Herzens, wie noch niemand euch beschwor:
Laßt mich ziehn! Für diese Wohltat leiht euch nächstens Gott sein Ohr.‘

Lüstern schielen die Verschnittnen nach der dargebotnen Zier,
fürchten nicht einmal den Fürsten, mutig macht sie die Begier.
Still entweichen soll die Jungfer, wahrlich, sie willfahren ihr.
Seht, was Gold vermag, des Teufels schnödes Szepter und Panier!

Gold schenkt den ins Gold Verliebten keine Freude, keine Labe;
Habgier quält sie augenrollend, zähneknirschend bis zum Grabe.
Gold, es rollt herbei, von hinnen, nie genügt vermehrte Habe;
Gold schafft Geiz, den Geist entflügelnd, raubt uns jede Himmelsgabe.

რა ხადუმთა აუსრულეს საქმე მისი საწადელი,
ერთმან ტანსა აიხადა, მისცა მისი ჩასაცმელი,
სხვანი კარნი გამოარნეს, იჯარვოდა დარბაზს მსმელი.
დარჩა მთვარე გავსებული, გველისაგან ჩაუნთქმელი.

მონანიცა გარდიხვეწნეს, გაიპარნეს მასვე თანა.
ქალმან კარსა დამირეკა, ფატმანობა ჩემი ბრძანა.
გავე, ვიცან, მოვეხვიე, გამიკვირდა მეცა განა!
შინა ყოლა არ შემომყვა: “რად მაწვეო?”, შემანანა.

მიბრძანა: “თავი ვიყიდე მოცემულითა შენითა,
მუქაფა ღმერთმან შემოგზღოს მოწყალებითა ზენითა!
ვეღარ დამმალავ, გამიშვი, ფიცხლავ გამგზავნე ცხენითა,
სადამდის სცნობდეს ხელმწიფე, კაცთა მომწევდეს რბენითა”.

შევე ფიცხლავ საჯინიბოს, ავხსენ ცხენი უკეთესი,
შევუკაზმე, ზედა შევსვი მხიარული, არ მოკვნესი;
ჰგვანდა, ოდეს ლომსა შეჯდეს მზე, მნათობთა უკეთესი.
წახდა ჩემი ჭირნახული, ვერ მოვიმკე, რაცა ვსთესი.

დღე მიიყარა, ხმა გახდა, მოვიდა მისი მდევარი,
მოიცვეს შიგან ქალაქი, შეიქმნა მოსაწევარი;
მე მკითხეს, ვარქვი: “თუ ჰპოვოთ მუნ სასლსა, სადა მე ვარი,
მეფეთა ვიყო შემცოდე და მათთა სისხლთა მზღვევარი!”

მონახეს, ვერა შეიგნეს, შეიქცეს დაწბილებულნი,
მას აქათ იგლოვს ხელმწიფე და ყოვლნი მისნი ხლებულნი.
დაჰხედენ დარბაზის ერთა! შევლენ ისფრითა ღებულნი:
“მზე მოგვეშორვა, მას აქათ ჩვენ ვართ სინათლე-კლებულნი.

მის მთვარისა სადაობა კვლა გიამბო, საქმე კვლაცი;
აწ უწინა ესე გითხრა, რას მექადდა ისი კაცი:
მე, გლახ, ვიყავ მისი ნეზვი, იგი იყო ჩემი ვაცი.
კაცსა დასვრის უგულობა და დიაცსა ბოზი ნაცი.

So erfüllte sich des Mädchens sehnsuchtsvoller Wunsch und Wille.
Einer von den Dienern gab ihr sein Gewand als Larv und Hülle;
sie entkam durchs Mauerpförtchen, aus dem Festsaal drang Gebrülle.
Draußen strahlte, noch vom Drachen unberührt, des Vollmonds Fülle.

Auch das Häuflein Wächter suchte rasch das Weite und entschwand.
Jemand ruft mich: ‚Phatma!‘ und an meine Tür pocht eine Hand.
Sehr erstaunt ob der Verkleidung, hab das Mädchen ich erkannt;
doch sie scheut sich, einzutreten, wechselt nicht ihr Tarngewand.

‚Freigekauft hab ich mich damit‘, sprach sie, ‚was du mir gegeben.
Möge Gott dich reich belohnen für dein hilfreich mildes Streben!
Laß nun eines deiner Rosse mich geschwind von dannen heben;
eh die Flucht entdeckt ist, muß ich vor des Königs Zorn entschweben.‘

Flugs betrat ich unsre Stallung, sattelte mein bestes Pferd,
half ihr rasch hinauf – die Schöne seufzte nicht mehr grambeschwert,
strahlte wie die Sonne, wenn sie ein Gespann von Löwen fährt.
Also schwand mir Saat und Ernte, zart erwartet, süß begehrt.

Ruchbar ward zur Tagesneige der Prinzessin nächtige Flucht.
Man umzingelt Burg und Vorstadt, alles fahndet, schnüffelt, sucht.
Als die Büttel kommen, sag ich: ‚Vor dem Thron sei ich verflucht!
Wenn ihr hier im Haus wen findet, treff mich des Gesetzes Wucht!‘

Nirgends ist die Maid zu finden, man läßt ab, verdutzt, beschämt;
unser Fürst und sein Gefolge wandeln bitter und vergrämt,
und der Hof trägt Trauer: dunkle Kleider, veilchenblau verbrämt.
Allen ist, als sei die Sonne tot; man lebt, von Nacht gelähmt.

Von des Mädchens Schicksal – später. Laß die Mär mich unterbrechen
und vom jungen Edelmanne, der mich arg bedrohte, sprechen.
Mir, der Ziege, war er Lustbock in Umarmungen, in frechen.
Männerschand ist das Verzagen; Frauenschmach das Ehebrechen;

მით არ ჯერ ვარ ქმარსა ჩემსა, მჭლე არის და თვალად ნასი.
ისი კაცი ჭაშნაგირი დარბაზს იყო მეტად ხასი;
ჩვე გვიყვარდა ერთმანერთი, არ მაცვია თუცა ფლასი,
ნეტარძი ვინ სისხლი მისი შემახვრიტა ერთი თასი!

ესე ამბავი მას თანა ვთქვი დიაცურად, ხელურად:
ჩემსავე მოსლვა მის მზისა და გაპარება მელურად.
გამჟღავნებასა მექადდა არ მოყვარულად, მტერულად,
აწ ისრე მკვდარსა ვიგონებ, იშ, თავი ვისსენ მე რულად!

დამექადის, რაზომჯერცა წავიკიდნით თავის წინა.
ოდეს მეხმე, არ მეგონა მე იმისი ყოფა შინა;
მოსრულიყო, მოსლვა ეთქვა; შენცა მოხვე, შემეშინა,
ამად გკადრე: “ნუ მოხვალო”, მოგაგებე მონა წინა.

აღარ დაჰბრუნდით, მოხვედით, შუქნი თქვენ ჩემთვის არენით;
შეიყარენით ორნივე, ჩემზედა დაიჯარენით;
ამად შევშინდი, ღონენი ვეღარა მოვაგვარენით,
იმას, გლახ, ჩემი სიკვდილი გულითა სწადდა, არ ენით.

თუ-მცა ისი არ მოგეკლა, მისრულიყო დარბაზს ვითა,
შემასმენდა ჯავრიანი, გული ედვა ცეცხლებრ წვითა;
მეფე მწყრალი გარდასწმედდა სახლსა ჩემსა გარდაგვითა,
შვილთა, ღმერთო, დამაჭმევდა, დამქოლვიდა მერმე ქვითა!

მუქაფა ღმერთმან შემოგზღოს! – მადლსა გკადრებდე მე რასა-
რომელმან დამხსენ მშვიდობით იმა გველისა მზერასა!
აწ ამას იქით ვჰნატრიდე ჩემსა ეტლსა და წერასა,
აღარ ვიშიშვი სიკვდილსა, ჰაი, ჩავიჭერ ქვე რასა!”

ავთანდილ უთხრა: “ნუ გეშის, წიგნსაცა აგრე სწერია:
მოყვარე მტერი ყოვლისა მტრისაგანც უფრო მტერია;
არ მიენდობის გულითა, თუ კაცი მეცნიერია.
ნუღარ იშიშვი იმისგან, აწ იგი მკვდართა ფერია.

Wenig Glück schenkt mir mein Gatte, der unscheinbar ist und hager;
lieber teilt ich mit dem Junker, der ein Höfling war, mein Lager.
Der Geliebte starb, doch geh ich nimmer unter die Beklager,
nein, wie Wein schlürf ich sein Herzblut, weder zögernder noch zager.

Ihm verriet ich mein Geheimnis (o verrückte Weiberzunft!):
sprach ihm von der Maid und ihrer Flucht nach stiller Unterkunft.
Er nun drohte mit Enthüllung – Rachsucht war’s und Unvernunft.
Erst sein Tod war meine Rettung, meiner Ruhe Wiederkunft!

Oft, wenn wir in Streit gerieten, hat er mit Verrat gedroht.
Und nicht ahnt ich seine Ankunft, als ich dich zu mir entbot.
Dich erwart ich grad, da sagt er sich mir an. In meiner Not
schick ich dir den Boten: ‚Komm nicht!‘ war mein warnendes Gebot.

Doch du wolltest nichts von Umkehr wissen, brachtest mir dein Strahlen;
beide stießt ihr hier zusammen, kampfbereit, zwei Schwertrivalen;
fiebernd sann ich auf den Ausweg, litt des Schreckens Folterqualen.
Meinen Tod, er wollt ihn wirklich, sieh, es war kein leeres Prahlen.

Hättest du ihn nicht erschlagen, wär er stracks zu Hof geeilt,
hätt in seiner heißen Tollwut mein Geheimnis mitgeteilt,
und gleich hätt des Königs Rachsucht unser Haus und Heim ereilt;
mir – die Steinigung; die Kinder hätten, ach, mein Los geteilt.

Möge Gott es dir vergelten; kärglich dank ich Frau, ich schwache.
Wärst nicht du, so bannte längst mich tödlich-bösen Blicks der Drache.
Sieh, ich rühm mein Los, mein Leben. Dasein ist die schönste Sache.
Herrlich find ich’s nun auf Erden, fürchte nicht des Todes Rache.“

Awthandil drauf: „Jener alte Weisheitsspruch bewährt sich immer:
Nicht der offne Feind ist furchtbar; nein, der falsche Freund ist schlimmer.
Doch der Weise leiht dem Heuchler nie sein Ohr und traut ihm nimmer.
Fürchte nichts; des Schädlings Grabmal sind des Strandes Felsentrümmer.